Харгис дэглэмээ олон улсын, гадаадын шүүхүүдэд өгч гэсгээн цээрлүүлье!

Хүйтөрөлгүйтгэл буюу гэноцидийн гэмт хэрэг нь хүн төрөлхтөнд аюултай, бүх дэлхийд хамаатай асуудал юм. Монгол туургатанд Ойрадын, ХХ зуунаас эхэлсэн Бүх Монголын, Хазарын, өдгөөгийн Монгол улсын зэрэг хэд хэдэн геноцид тохиолдлоо.

XVIII зуунд Чин улсын цэрэг 0.6-2 сая ойрад хүнийг устгасан нь дэлхийн хамгийн том геноцидүүдийн тоонд орно. Дашрамд энэ гэмт хэргийг Чин улс, түүний залгамжлагч үүрэх ёстой. Харийн хорлолын дагуу монголчуудын хоорондын асуудал байсан мэтээр төөрөлдөх нь тун осолтой мунхаглал болох юм.

ХХ зуунд хөрш хоёр импер, зөвлөлтийн болон маоист дэглэмүүд нь бүх монголчуудын эсрэг харилцан уялдаа, хамтын ажиллагаатайгаар гэноцид үйлдэж эхэлсэн.  Монгол нутагт олноор хужаа колонист суулгасан, улаан тэррор, их хэлмэгдүүлэлт, дэпортаци, панмонголизмын эсрэг ажиллагаа, соёлын хувьсгалын харгислал гээд л аймшигт гэмт хэргүүдийн үргэлжлэл нь ассимиляци, дискриминаци, шовинизм, этноцэнтризм зэргээр илэрсээр ирэв.

Хазарууд 100 гаруй жилийн турш националист, расист, шашны экстрэмист хавчлага, дайралтад өртөж, нэг хэсэг хүний данснаас ч хасагдаж, өдгөө ч алуулж хядуулсаар яваа, хамгийн их зовж зүдэрсэн зон олны нэг билээ.

Ярваан дүрийг үзүүлсэн нь

(шог үгүүллэг)

Гадаадад удаан суусан багын найз маань над руу ярьдаг юм байна. Тэгээд л утасны төлбөрийг нь урсган байж, жаргал зовлонгоо хуваалцваа. Гол нь зовлонгоо л хуваалцсан даа, жаргалыг ч ямар хуваалцаж болох биш. Найз Өөгий маань:

-Баагий гараа сэргээлгэсэн үү. Ярих юмсан. Биднийг чинь шадар гурван цэрэг л гэдэг байсан шүү дээ.

-Цаадах чинь ярваан дүрийг үзүүлчихсээн. Холбоо барих ямар ч боломжгүй. Мань мэтээс бүрмөсөн хөндийрч, танихгүй хүн шиг, тангараг тасарсан шиг болсон доо! 

-Юу? Хэзээ тэр вэ! гэснээ л Өөгий енгэнүүлэв. 

Үгүй энэ гадаадад байсан улс чинь яасан ч баярлах, гомдох нь амархан болчихдог юм б дээ.

-Саяхаан. Чи одоо уйлаад яахав. Нулимсны гарз.

-Нээрэн ч тийм юм уу. Одоо л лав Бурхны оронд очоо доо, Баагий минь.

-Очсоон очсон. Өөрөө ч очихыг их хүсч байсан даа, хөөрхий. Өдрийн бодол, шөнийн зүүд болоод л үүлгэртээд явдаг байсан юм, чааваас.

7.1-ний, С.Зоригийн зэрэг хэргүүдийн хэлмэгдэгчид эрүүдэн тамлалтыг жүжигчлэн үзүүлж, дэлхийн анхаарлыг татах гэнэ

Шүүх хориход эрүүдэн тамладаг явдлын хохирогсод өргөн тэмцлийг өрнүүлж, нөхөн төлбөр шаардах ажээ

7.1-ний их хэлмэгдүүлэлт ямар нэг шийдлийг олохгүй байсаар өдий хүрэв. 

Эрхэм гишүүн Х.Тэмүүжинд нэгэн цагдаагийн ажилтны ээж чухал баримт өгсөн болой. Уг явдлын дараа хүүгээ элдэв хэрэг төвөгт орох болуужин хэмээн болгоомжилсон хуульч эх юу болсныг үнэн мөнөөр сийрүүл гэж бичүүлээд, шаардлагатай цагт гаргаж ирэхээр хав дарчихсан юм билээ л дээ. Чингээд УИХ-ын ганц хуульч, шударга ёсны төлөө тэмцэгч хэмээн өөрийгөө нэрийддэг Х.Тэмүүжинд өгсөн нь учиртай.

7.1-ний, жагсагчид, цагдаа нарыг хагаралдуулан тэмцэлдүүлсэн, хамгаалалтын хэрэгсэлгүй ард олон руу дүрэм зөрчин чулуун мөндөр буулгасан, СТӨ-нд оруулж тамласан, янз бүрийн сумаар буудан олон хүнийг гэмтээж, шархдуулж, таван хүний амь нас хохироосон, 800-1000 хүнийг хоморголон баривчилж хоол ундгүй хорьж, элдвээр тамлан зовоосон, эрүү шүүлт тулган хэдэн зуун хүнд хуурамч хэрэг хүлээлгэсэн, тэднийг хууль бусаар яллан шоронд хатааж хилсдүүлсэн - энэ бүхэн бол өнөө цагийн их хэлмэгдүүлэлт болой. Энэ хэлмэгдүүлэлтийн үнэн мөнийг олох, жинхэнэ буруутнуудад хариуцлага хүлээлгэх, хэлмэгдэгчдийг цагаатгах ажил огт урагшлахгүй, төрийн өндөр албан тушаалтнууд, зохих байгууллагууд арга хэмжээ авахгүй байгаа.

Ухаж биш, ургуулж хөгжсөн нь

/наргиа/

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж Өмнөговь аймгийн Ханбогд суманд өнгөрсөн пүрэв гарагт аяллаа. Тэрбээр:

-Энд яагаад чацаргана үзэгдэхгүй байна. Алив эргэ. Тэр айлаар нэг ороодхоё хэмээн, жолоо булаалдахад бараа бологсод нь:

-Хөтөлбөрөөс хазайгаад яах вэ, даргаа. Зорьсон айл руугаа эртхэн дөхвөл…гэв.

-Та нарын бэлтгэсэн хөтөлбөр шүү юм надад улиг болсон лавшаа шиг санагдах боллоо. Хоморгонд нь би ч тийм сэтгэгдэл төрүүлж байгаа. Эргэ гэж байна шүү, үгүй бол би явдал дунд үсрээд буух минь.

-За зогсоё оо, зогсоё Элбэгээ дарга минь. Дүлий Гочоогийнх гээд хэцүүхэн л айл даа. Чих хатуу хэрнээн хэрэгт дуртай, хэрүүлч заргач гэж яав аа, тэр Гочоо…

-Тэгэх тусмаан! Шууд нэвтрүүлэгт бэлтгэцгээ! Би хэнийг ч хошгоруулна, үгүй ээ хашхируулна гээд эрхэм ерөнхийлөгч хар гүйхээрээ явж очлоо доо.

Халимагууд Монголд 30-аад оны их хэлмэгдүүлэлтийг гардан үйлдсэн үү?

Эсвэл хятадууд уу?

(Шүүмж)

Би хэн нэгний нийтлэлийн мөрөөр юм бичнэ гэж боддоггүй байлаа. Гэтэл Баабар гэдэг хүн хэн нэгэн төдий бус болжээ. Антимонгол пропагандын инститүци болж. Энэ нь амар суулгаж эс төвдүүлэх тул аргагүй үүнийг тэрлэв. Монгол улс үндэстнээ өмгөөлж, түүний худал хуурмагийг залруулж байя гэж бодов. Намайг ингээч гэж хүсдэг хүмүүс, нийгмийн хүлээлт, эрэлт ч буй.

Ноён Баабар саяхан “Тусгаар тогтнолын төлөө зольсон 30 мянган амь” үгүүллээ хэвлүүлжээ. “Хэлмэгдүүлэлтийн цаад, улс төрийн учир шалтгааныг олж, логик тайлбар, гаргалгааг манайхан хийгээгүй” гээд л шүүмжлэх тэр өөрөө харин олоод, хийгээд байгаа бололтой юм.

Өнгөц харвал, 30 мянган амиа зольсон монголчууд бол баатрууд юм гээд л, өвөг дээдсийг маань магтаад, их л аятай, нааштай зүйл биччихсэн мэт. Анхааралтай уншвал, аанай хөнөөлт суртал ухуулга болох нь түвэггүй мэдэгдэнэ.

Дарга бэлгийн онол

(шог үгүүллэг)

Протокол

Нөхөн үржихүйн газрын удирдах ажилтнуудын ээлжит хуралдаан өнөөдөр 14 цагаас эхлэн явагдлаа. 

Газрын дарга (цаашид ГД гэх): Улс орныг ашигт малтмалгүйгээр үсрэнгүй хөгжүүлэх хөтөлбөрийн дагуу нөхөн үржихүйг зогсоох асуудал тавигдаж байгаа, төрөх газар, эх нялхсын эмнэлгүүдийг ч хаалаа. Нөхөн үржихүй улс орны дэвшилд хүнд дарамт болж байгаа нь үнэн. Хятад улс “Нэг гэр бүл-нэг хүүхэд” бодлогыг хэрэгжүүлснээр хөгжсөн бол бид “Нэг гэр бүл-тэг хүүхэд” бодлогыг хэрэгжүүлснээр бүр илүү, үсрэнгүй, харайнгүй хөгжнөө гэж ерөнхий сайд айлдсан.

1-р дарга: Хаашаа үсэрч харайх юм бэ?

ГД: Чи чинь согтуу байнуу даа, зүггүй дамшиг. Хаашаа гэдэг чиг нь тодорхойгүй байгаа л даа, ерөнхий гуай бид хамтдаа чаднаа л гэсэн.

Ганц нийтлэлээрээ л түмэн гэмт хэрэг үйлддэг архаг рэцидивист

Монгол бол, хятадуудын “хэнд ч хэрэггүй” гээд 
хаяж орхисон хог хаягдал л юм гэнэ шүү

/шүүмж/

Улс төрч Баабарын “Товчхон хэлэхэд: Байгалиа хайрлая” гэсэн нийтлэл гарчээ. Монголын байгалийг огтхон ч хайрлаж байгаагүй тэрбээр манай дэлхийн хамгийн хөнөөлт амьтан бол хүн юм гэж үгүүллээ эхлүүлсэн. Цааш унших ахул, хүн хүн дотроос, монгол хүн хамгийн хөнөөлтэй юм гэж ойлгуулах хэмээсэн нь тодхон дурайх аж. Тийм айхавтар хөнөөлт амьтныг ер яадаг билээ дээ? 

Монголын эсрэг үзэл, синофил баримтлалын улайрсан төлөөлөгч түүний тэрлэсэн бичвэрүүдэд ямар ямар зүйл түм бумантаа давтагддаг нь тодорхой. Гэббэльсийн Суртал ухуулгын яамны еврэйн эсрэг довтолгоо, энэ хүний монголчуудын эсрэг хэвлэл нийтлэлийн үйл ажиллагаа хоёр дүндээ дүн. Ялгаа нь гэвэл, Гэббэльс өөрийн улсыг магтан дуулдаг, “манай” тэрхүү иргэн болохоор өөр улсыг.

Гамингуудыг халимагийн тусгай суман хөөлцөж, дарга нь гүн цолоор шагнуулжээ

Козлов биш, Цогт Бадамжав Хар Хотыг нээсэн

Оросын монголчууд Монгол улсын тусгаар тогтнох, мандан бадрах үйлсэд үнэлж баршгүй хувь нэмрээ оруулсан билээ. 

ХХ зууны эхэн үед Буриадад панмонголист үзэл хүчтэй хөгжиж, Монголын ертөнцийг сэрээж, нэгдсэн Бүх Монгол улсыг байгуулахыг уриалан дуудах болсон. 1911 онд Монгол улс тусгаар тогтноход олон буриад хүн ирж, монгол голомтот улс мину хөгжиж хүчирхэгжиг хэмээн, чин үнэн сэтгэлээр тусалж дэмжиж, зүтгэж чармайж байсаан.

Цанид хамба, билгүүн номч Агваан Доржиев шашин, дипломатын үйлсэд гар бие оролцсон. Панмонголист үзэлтэн Намдаг Дылыков, Дамбадугар Цыдыпов (Цыбыкдоржи) нар орчуулагч, туслагчийн үүрэгтэйгээр Богдын ордонд ажиллаж байсан. Ах дүү казак Юмтаров нар Монгол улсын армийг буй болгоход дэм үзүүлж, Монголын иргэн болох хүсэлтээ ч тавьж байсан.

Казак Цогт Бадмажапов Богдын жолооч, зурагчин байв. Уг нь тэр монгол судлаач агаад, Хар Хотыг Козлов биш, Бадамжав л нээсэн буюу. Козловт хаа байгааг нь зааж өгөхөд, Бадамжав нь сайн дурын судлаач, нөгөөх нь албан ёсны эрдэмтэн (бас тагнуул) учир, нээлтийг нь дээрэмдчихсэн юм билээ л дээ.

Цогт эх оронч Д.Мөрөн гэж хэн байв?

Саяхан үндэсний үзэлт нөхөд бид цуглан, цогт эх оронч Д.Мөрөнгөө дурсан ярилцсан билээ…

1992 он. “Монголын залуучууд” сонинд ажиллаж байтал, эрхлэгч С.Батмөнх өрөөнд минь нэгэн урт үстэй, өвч жийнстэй залууг дагуулан оруулж ирж, ярилцлага авахыг даалгаснаар би Д.Мөрөнтэй анх танилцсан юм.

Чингээд энэхүү ярилцлагыг хийсэн билээ:

Эцсээ хүртэл тэмцэнэ

Хилийн чанад дахь монгол ахан дүүсийн хувь заяа хэзээд бидний сэтгэл зүрхэнд ойр оршиж ирсэн билээ. Ялангуяа эх нутагтаа буй хэдий ч нэг ёсондоо их гүрнүүдийн хаяа хатавчинд суугаа монголчуудын маань хүний эрх зөрчигдөх бүрийд бидний сэтгэл зүрх эмзэглэнэ. Саяхан Өвөр Монголын Оюутан Залуучуудын төв хэмээх шинэ байгууллага одоогийн БНХАУ-ын нутаг дэвсгэрийн гадна байгуулагдлаа. Энэ төвийн нэгэн идэвхтэн гишүүн, Өвөр Монголоос МУИС-д суралцаж буй аспирант Д.Мөрөнтэй манай сурвалжлагч уулзаж ярилцсан юм.

Анчин

үгүүллэг

Би насаараа л ан гөрөө хийсэн. Монгол анчны эрдмийг бүрэн эзэмшээгүй ч гэлээ, гадарланаа. Ганцаараа ангуучлах дуртай.

Нэг удаа, амэрикийн анчинтай тарвагачилж билээ. Манай хүн: “Тарвага их л бодож 100-130 мэтр ойртуулдаг, 400-500 мэтрээс хүнийг хардаг сэрэмжтэй амьтан. Дуран, зай хэмжигч, нохойтой явахгүй бол болшгүй” гээд л сүржигнэсэн.

Жо гээч тэр эр бөөн юм болж болж буудсан чинь шархдуулчихсан. Хөөрхий бурхи арайхийн нүхэндээ ороод, цаашаа мөлхөөд л байсан юм билээ. Янк маань элдэв багаж хэрэгслээрээ ойрхон байгааг нь мэдээд, нохойтойгоо хамт ухаж төнхөж байгаад гараа сэнжлүүлчихсэн. Тас зуугаад үхсэн тарвагыг салгаж авах гэж их л ажил удсан сан.

Бас гүргэр эр ээ. Бага сага эмчлүүлж болгочихоод л, ахиад бидэнтэй нийлээд тэнэж гарсан. “Монголчууд чинь бүгд анчин. Арьсыг нь гэмтээхгүй гээд, тэртээ холоос, нэг хулхиар нь оруулаад нөгөө хулхиар нь гаргаж бууддаг байхгүй юу. Зарим нь тусгай өмсгөлтэй бүжиж, бүр дэргэд нь ирдэг. Өөр ч зөндөө арга байна…” гээд л түүнд ярьж биечлэн үзүүлж харуулцгаасан даа.

Тамирчид энэ жил их урамшил авсан тул, Монгол улс дампуурлын ирмэгт тулсан гэнэ

Дарга нар “Боксын ДАШТ, Азийн тоглолтод 
амжилт гаргавал хохь чинь шүү, өгөх мөнгө байхгүй” 
гэж тамирчдыг дарамталж байна

Манай чөлөөт бөхийн эрчүүд гавихаа байлаа гэж бичигдэх болов. Урьд З.Ойдов (хошой), Х.Баянмөнх хоёр алт; Х.Баянмөнх, З.Дүвчин, М.Хойлогдорж, Ц.Нацагдорж, Б.Болд, А.Энхээ, Б.Жамсран, О.Пүрэвбаатар (хошой), Б.Наранбаатар нарын есөн бөх мөнгө; Ж.Мөнхбат, З.Ойдов, Д.Сэрээтэр, Ц.Нацагдорж, М.Хойлогдорж, О.Энхтайван, А.Энхээ, Д.Оюунболд, Н.Бүригдаа, Лу.Энхбаяр, Ло.Эрхбаяр, П.Сүхбат, Ц.Цогтбаяр, Б.Наранбаатар нарын 14 бөх хүрэл мэдалийг дэлхийн дэвжээнээс хүртэж байсны дийлэнх нь “Чөлөөт бөхийн алтан үе”-д хамрагддаг.

“Алтан үе” дэлхийн шилдэг дасгалжуулагч С.Магсарын нэртэй салшгүй холбоотой. Өмнөх олимпоос шагналт байр ч үгүй ирсэн шигшээг энэ хүн хамтран зүтгэгчидтэйгээ нийлээд, нэг олимпоос дөрвөн мэдаль (Мэхикод) хүртдэг шигшээ болгож байв. Түүний шавь нар тивийн аваргын нэг тэмцээний чөлөөтөөс нь 10 (бүх жинд), сонгомлоос нь есөн алт авч, Толедогийн дэлхийн цомоос бүх жинд мэдаль хүртэж, дэлхийн чихийг дэлдийлгэж байсан билээ.

Оросын буриадууд улсаа Хойд Монгол Респүблик гэж нэрлэнэ хэмээн нэрлэж байна

Буриад гэдэг нь оросуудын өгсөн 
зохиомол нэр гэж хилэгнэж байна

Буриад Монголд улсынхаа өнөөгийн нэрийг өөрчлөе гэсэн хөдөлгөөн хүчтэй өрнөж байна. Калмыкия-Хальмг Тангч, Тува-Тыва, Якут-Саха, Башкирия-Башкортостан, Хойд Осэт-Алан зэргээр ОХУ-ын сүбектүүд нэрээ өөрчилсөн (уг нь унаган нэрээ сэргээсэн хэрэг) нь цөөнгүй.

Харин буриадууд улсынхаа нэрийг Буриад-Монгол болгоно гэж тэмцээд тэмцээд үр дүнд хүрээгүй. Оросын монголчууд дундаасаа монгол мэнталитэт хамгийн сайтай энэ түмний эх орончид сүүлийн үед улсын нэрээ Хойд Монгол болгоно гэж хичээж зүтгэх болжээ.

Түүхийн ухааны доктор Т.Михайлов: “Оросууд энд ирэхэд Ар Монголын хязгаар нутаг угтсанаас бус, Буриад гэж байгаагүй. Монгол хэлт ихинэт, хонгодор, булгад, эхирид, хорь, сонгоол зэрэг овог аймгийнхан байсан. Манж гүрэн “тэд монголчууд учир манайх” гэх вий гэж болгоомжлоод, брацкие люди (ахан дүү зон) хэмээн өвөрдүүлэн нэрлэж эхэлснээс буриад гэх нэршил үүссэн” гэжээ.

Г.Рүбин: Бид Өмнөд Монголын тусгаар тогтносон улсыг байгуулах зорилготой

Монголын эрх чөлөө, холбооны намын дарга Г.Рүбинтэй ярилцлаа.

-Танай нам хэзээ, хэрхэн байгуулагдав?

-2006 онд Японы Осака хотноо байгуулагдсан. Анх, Өмнөд, Төв, Буриад, Ойрад Монгол гээд газар газрын монголчууд байгуулсан юм. Доктор, магистр, их сургуулийн багш, оюутан, янз бүрийн нас, давхаргын улс байгуулсан даа. Нийт Монгол үндэстний нам болгоё гэж зорьж байлаа. Тийм ч учраас Бүх Монгол үндэстний эрх чөлөө, Бүх Монгол үндэстний холбоо гэсэн хоёр утгыг намынхаа нэрэнд оруулсан юм.

-Намын тань эрхэм зорилго юу вэ?

-Нэгдүгээрт, говийн өмнөх Монголын (ГӨМ) эрх чөлөө, ардчиллын төлөө тэмцэх. ГӨМ гэсний учир нь Хятадад Өвөр Монголоос гадна Торгууд Монгол, Дээд Монгол гээд л олон Монгол бий шүү дээ. Хятадын муж болгонд, олон зуун жилээр суугаа монголчууд байна. Тэднийг бүгдийг нь хамруулж ГӨМ гэж байгаа юм. 

Хоёрдугаарт, ГӨМ-ыг коммунист, дарангуйлагч Хятадаас салгаж, тусгаар тогтносон улс болгох. 

Гуравдугаарт, нийт монгол ястны бүх талын нэгдэл нягтрал, хэлхээ холбоог дэмжих. Бүх монгол ястны холбоог байгуулах гэж бид үүнийгээ томъёолдог.

О.Лхагвадорж: Манай төр монгол хүн амыг хятад хүн амаар халж солих бодлого явуулж байна

Монголын төр харь гүрний орон нутгийн 
засаг захиргаа шиг болжээ

“Улс үндэстнээ аваръя” бүлхэмүүдийн удирдах зөвлөлийн гишүүн О.Лхагвадоржтой тэмцэл хөдөлгөөнийх нь талаар ярилцлаа.

-Ц.Мөнхбаяр нарын, гадаадын компаний техник хэрэгслийг буудсан асуудал юу болж байна вэ?

-Хуулийн байгууллагаар шалгагдаж байна. Тэд батлан даалтад гараад байгаа. Дуудсан цагт нь очиж байх юм л даа. 

Харин манай УЗ-ийн нэг гишүүнийг ерөнхий сайд: “Та нарт хариуг нь амсуулна даа!” гэж заналхийлсэн байна билээ.

-Галт зэвсэг хэрэглэж тэмцсэн нь зөв буруу, шийтгэх ёстой, ёсгүй гээд л их маргаан өрнөж байна даа?

-АНУ-д хүний хувийн газар, байшин, өмчид халдвал шууд л бууддаг биз дээ. 

Манайд, хүн бүр байгаль орчноо хамгаалах ёстой гээд Үндсэн хуулийн 17-р зүйлд заасан байдаг. Тэгвэл тэр компаниуд монголчуудын өмч болох газар шороо, уул усанд хууль бусаар халдсан. Байгаль орчныг дээд зэргээр сүйтгэж сөнөөж байсан. Монголчуудын онгон дагшин шүтээн болох учиртай Ноён уулаа хамгаалах гэж, өөрөөр яаж ч тэмцээд үр дүнд хүрээгүй. Нутгийн ард иргэд гишгэх газаргүй, уух усгүй болоход хүрч, амьдралд нь шууд аюул учирсан. Ингээд л тэдний түрэмгийлэл, дайсагналын зэвсгийг аргагүй хамгаалалтын зэвсгээр зогсооход хүрсэн. 

Үндэсний үзэлт залуусын бүлхэмүүдийн баатруудаа үнэлж хүндэлцгээе!

Зуун зэвсэглэсэн хужаатай зургуулаа 
гар хоосон тулалдсан баатарлаг үйлс

Сүүлийн үед харийн хууль зөрчигч, нэоколоничлогчдоос эх орноо аврах үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөн өрнөж, баатрууд нь тодорч байна. 

Дорноговь аймгийн Айраг суманд эсэргүүцлийн хөдөлгөөн өрнөж, түүнд оролцогч Б.Сүхболд гэдэг залуу БНХАУ-ын иргэдэд хэрцгийгээр алагдаж, эцсийн үр дүнд “Энжүмэн” компанийн үйл ажиллагаа зогсоогдов. Увсын Өмнөговьд Л.Доржсүрэн, Р.Нямжав нар оройлж уриалан тэмцэл өрнүүлж, JCCR компанийг лацдууллаа. Сэлэнгийн Мандалд Ц.Мөнхбаяр, С.Самбуу, Н.Баяраа, Н.Батбаатар нар “Пурам”, “Сэнтэрра Голд” гэх хууль зөрчигч компаниудын хорлолын эсрэг, аргагүй галт зэвсэг хэрэглэн, эрэлхгээр тэмцэв.

Аариг сумын харийн харгисуудыг үндэсний үзэлт залуусын бүлгэмийнхэн (ҮҮЗБ) өөрийн аргаар хашраан цээрлүүлсэн болно. Гэтэл, “Энжүмэн” болон захирлынх нь гэмт хэргийг хаацайлж байсан тэр л хүмүүс залуусыг аймаг дамнуулан, шуурхай мөшгин хөөж бариад, шорон гянданд хатаасан билээ.

Эрх баригчид ард түмнийхээ эсрэг дайн хийж, бараг хоёр сая монголчуудын амийг хөнөөжээ

Саяхан найз А.Баасандорж маань насан нөгчлөө. 

1990 онд МУИС-д суралцаж байхдаа л анх танилцсансан. Б.Галсансүх, С.Анудар, С.Соёмбобаатар бид авангард уран зохиолын “Шинэ цус-хязгааргүй хамтлаг” бүлгэмийг байгуулж явсан. Гэр бүлтэй болсных нь цайллага дээр хэсэг нөхөд бид мөн ч их хөгжилдөж байсан ч, удалгүй хайртай эхнэр нь төрөхийн хүндрэлээс болж нас барсан эмгэнэл тохиосон.

Тэрбээр авъяаслаг, хөдөлмөрч сэтгүүлч, даруу төлөв хүн чанартай нэгэн байлаа. Анд найз Д.Алтангэрэлийн маань хамаатан байсан. Янз бүрийн сонинд ажиллаж байхад нь би ийм тийм юм тавьж өгөөч, ингэж тэгж тус болооч гэхэд дандаа л тусалдагсан. 

УИХ-ын гишүүн Т.Гандийн туслах байхад нь би уран зохиолын бүлгэмээ сэргээж, хамтын ном гаргах санал тавьсан юм. Тэрбрээр маш их талархалтайгаар хүлээн авч, өнөө маргаашгүй л ном гаргачихъя гэж байсан. Би харин заавал шинэ бүтээлүүдээр  гаргана гэж зүтгэн, номыг хойшлуулсан нь үнэнтэй. Тэрбээр, нээрээ ч шинэ бүтээлээр ном гаргах нь зөв шүү гэж байсан. Хамтын номонд зориулж бүтээл хийж л байсан байх даа. А.Баасандорж маань жаргал нь дэндсэнээс болж, энэ хорвоогоос халиагүй юм. Сүүлийн үед л дэвшсэнээс бус, сорилт бэрхшээл, хүнд хүчир дүүрэн амьдралыг тэр туулсаан…

Нэгэн даргын зүүд

Уран сайхны нийтлэл

Ц.Мөнхбаяр нарын дөрвөн морьтон:

-Шаардсан хугацааны дотор үйл ажиллагаагаа зогсоохгүй бол, хамаг ухдаг төнхдөг техникийг чинь зад буудаад, хүчээр үйл ажиллагааг чинь зогсооно шүү гэхэд хужаагийн бэлэн хоолыг ухаангүй үмхлэх орчуулагч монгол:

-Битгий солиор оо! Муусайн гуйлгачид та нар харин амьд дээрээ зайл! Биднийг монголын цагдаа, хятадын арми хамгаалдаг юм шүү! гэв.

Удалгүй буудлага эхэлж, компаний хашаан дотор хэн хүнгүй л бажгадан  нуугдав. Хэдэн монгол алт олборлодог баян хятад компанийг шүүрэн шанага болгочих нь тэр.

-Ахин үйл ажиллагаа явуулбал ахиж ирж буудна шүү! За, та нар сайхан мэдээрэй! гээд морьтнууд өөр хужаа компани руу давхин одов.

Экскаватор дороос мөлхөн гарч ирсэн захирал уйлагнан:

-Ээ, дүнхийсэн сайхан компанийг минь дөрөвхөн монгол сөнөөгөөд хаячих гэж! Одоохон та нарыг цагдаад мэдэгдэж, зоосны нүхээр цувуулж хаяна даа гээд салганасан хуруугаар утсаа чичлэв…

Чөлөөлөх дайн эн тэргүүнд Өвөр Монголыг чөлөөлөх зорилготой байсан

Гэтэл дайсан Хятадыгаа чөлөөлж, Хятадтай бараг нэгдэх зорилготой байсан мэт тэмдэглэжээ

Чөлөөлөх дайны 65 жилийн ой боллоо. Гэтэл манай бүх суртал ухуулга, хэвлэл мэдээлэл хэнийг чөлөөлөх дайн байсныг огт хэлсэнгүй, тас нууцалж өнгөрөв. Ингэж баяр тэмдэглээд хэрхэх билээ.

Миний бие сурагч ахуйдаа “БНМАУ-ын уран зохиолын товч түүх” хэмээх номноос, энэ нь гагцхүү Өвөр Монголыг чөлөөлөх дайн байсныг олж мэдсэнсэн. Нам төрийн удирдагч Х.Чойбалсан Японд дайн зарлахдаа: “Ахан дүү Өвөр Монголыг чөлөөлж, нэгэн гэр улс болохын тулд” хэмээн тов тодорхой хэлсэн байдаг. Энэ зорилгоо биелүүлэхийн тулд бид Токио хүртэл байлдаж, японы милитаристуудад цохилт өгнө гэж байжээ.

Зөвхөн Манж Чин унах үед Ар Өвөр Монгол нэгдэнэ гэж байсан бус. БНХАУ бэхэжтэл тэр хөдөлгөөн идэвхтэй өрнөж ирсэн. 

ДМАХН, ДМХЗЭ, ДМАХЦ зэрэг бараг БНМАУ-ын байгууллагуудын салбарууд Өвөр Монголд байгуулагдаж, хоёр түмнийг нийгэм-улс төр, бүх салбарын нэгдмэл тогтолцоотой болгох ажил хийгдэж байлаа. Ташрамд, зохиолч С.Буяннэмэх энэ үйлсэд идэвхтэй зүтгэж байсан байдаг. Мартагдсан панмонголист юм шүү.

Зэвсэгт бослого Монголд аль хэдийнээ эхэлчихээд байхад дарга нар юу ч ойлгохгүй байна

Монголд дор хаяж 2000 цэгт зэвсэгт бослогын голомт үүсчээ

Онги голыг аврахын төлөө шударгаар тэмцсэн гэж олон улсаас сайшаагдан шагнал хүртэж явсан Ц.Мөнхбаяр, “Хүдэр гол” хөдөлгөөний С.Самбуу, Н.Баяраа, Н.Батбаатар нар зэвсэгт тэмцэлд эрслэн босч, 20-иод онд Сэлэнгэ нутгийнхан гамингуудыг хөөх тэмцэлд амь хайргүй зүтгэж байсныг санагдуулав. Монгол нутгийг эзлэн авч аль өнгөтэй өөдтэйг цөлмөн дээрэмдэж, ард зоныг боолчлон дарлаж ирсэн харийнхны хоёр ч компанийн техник хэрэгслийг тэд буудан сүйтгэж, үйл ажиллагааг нь зогсоожээ. Тэмцэгчдийн удаа дараагийн шаардлагыг хүлээн авалгүй үл тоомсорлож асан авилгач түшмэдүүд сая нэг нүдээ нээн нухалж буудуулчих вий гэж л эмээсэндээ нягтлан үзэхэд үнэхээр хууль зөрчсөн, байгаль сүйтгэсэн, нутгийнхныг ундны үсгүй болгож, янз бүрээр хордуулсан байсан тул лицензийг нь хураав.

Буудуулж байж л сая албан үүргээ гүйцэтгэдэг ийм дарга нар өчнөөн байгаа бол. Зарим нь ч, хэзээ ч юу ч ойлгохгүй нь бололтой. Дөрвөн тэмцэгчийг 5-10 жил хорьж, шантаажчин рекетчин зэргээр гүтгэчихэд л болох юм санаж байна. 

Монгол туургатан ажиллах хүч оруулж ирж байя!

Хятадын ажиллах хүч нэртэй 
зэвсэгт хүчнийхнийг даруй гаргая!

Өөр улсын нутаг дэвсгэрт, өөр байгууллагын мэдлийн газарт шавар тааз хашаандаа байгаа аятай дур мэдэн зорчиж, шугам хоолойг ухаж төнхсөн хужаа нарт шаардлга тавьсныхаа төлөө хоёр хамгаалагч, дөрвөн цагдаа, найман эх оронч залуу маань үхтлээ зодуулж балбууллаа. Зөвхөн зөрчилт эгшнийг л хүлээж байсан мэт, 100 гаруй хужаа үзүүрлэсэн арматур, заазуур, алх, сүх барин ура хашгиран дайрсан нь ирээдүйд Монголыг хэрхэн эзэлж түрэмгийлэхээ харуулж, бас дадлага сургууль хийсэн мэт ээ.

Монголчууд бид эх орондоо байна уу, БНХАУ-д байна уу. Үй олноороо орж ирсэн хужаа нар монголчуудыг зоргоор зодож нүдэж, алж хороож хамаг бүхнийг нь булаан авч байна. Төр засаг өмгөөлж хамгаалах бүү хэл, хужаа нартайгаа нийлээд манийгаа дарлаж мөлжихөөс цаашгүй. 

Холбогдох яамны сайд, “Хужаа нар монголчуудыг зодох, алах аваас тас нууцалж бай, хоёр улсын асуудал” гэж зарлиг буулгажээ. Хоёр улсын асуудал гэдэг маань “Соёлын хувьсгалын” үеэр улаан хамгаалагчид Өвөр Монголд яаж галзуурч байсан шиг юм болчихоо юу даа. 

Өөдрөгийн малгай

Сү  сайдын маань угийн уйлан мэгших нь үү гэлтэй нүүр царай аадар борооны үүлтэй улам ижилсэн байх нь хэр хямарсныг нь илэрхийлнэ.

-Баяр дарга маань Оюутолгойг гадаадын түншүүдэд өгөх үндсэн үүрэг зорилгоо нэр төртэй биелүүлчээд, "За, Сү минь Тавантолгойг л гадныханд өгөх гэж чи миний залгамжлагч болж, буухиаг минь авч байгаа юм шүү. Тэр өөр бусад этгээдүүдэд бол яасан ч алдаж болохгүй, амь шигээ хамгаалж байгаад л өгөх улсад нь өг" гэж хэлээд сэнтийгээн надад итгэл хүлээлгэн шилжүүлж байсан түүхэн агшин буй. Гэтэл бид Тавантолгойг өгчихсөн юм хаа байна? Хариуцлагыг нь хамтдаа л үүрэлцэнэ шүү нөхөд минь. Иргэд амьдрал хэцүү байна гэж босч үймээд, хятадуудтай байлдаад амар заяа үзүүлэхээн байлаа. Ерөнхийлөгч ч "Та нар миний атганд байгаа шүү, АТГ-ыг өг" гэж дарамтлаад болохоон болив гэж үглэхэд, НХХ-ийн сайд:

-Өнөөдөр таны зах, дэлгүүрээр явж, амьжиргаа  ямар байгааг ойлгуулах үзүүлэн тоглолт сонгогчдыг тайтгаруулах байлгүй. Хоёр гурван мянган төгрөгийн үнэтэй хувцас зардаг өчнөөн газрууд хүртэл байсаар байтал "хэцүү байна" гэж даварч болохгүй гэв.