Thursday, September 29, 2011

Ар Монголын аатай наймаачны паян

наргиа

Ар Халхын аатай наймаачин эр дэн буудлынхаа тагтан дээр дэнхэлзэн гарч иртэл, танкны хошуу шууд өөдөөс нь өндөлзөн чиглэж, битүү саван дотроос “Ална шүү!” гэсэн бүгт дуун гарах нь сонсдов. Манай наймаачин нүдээ нухлаж, юу болоод байгааг ойлгож ядан гуйвах нь ичээнээс дөнгөж цухуйсан баавгай гэлтэй.
-Онц байдал тогтваа. Даруй дотогшоо буцаж орохыг 38-р арми шаардаж байна гэж экипажийн дарга Хо танкны хошуугаа цагаан хоолойн оронд ашиглан, пижн монгол хэлээр хашхирав.
-38-ын арми гэв үү? Чихэнд чимэгтэй мэдээ байна даа. Ямар онц байдал гээч нь энэ вэ? 38 хэмийн умдаан л зооглоод байх хэрэг үү? гэж наймаачин эр амандаа халх барин хариулав. Хо дарга:
-Ар Монголын бүх хэт даврагчдыг Эрээнээс гаргасан байхад энэ зандалчин яагаад үлдчихдэг билээ? Гадаадын хүнийг чинь одоо хамаагүй буудчихаж болохгүй. Ар Монголын салан тусгаарлагчид бас бослого гаргаад унавал яана гэж бүтэж үхэх дөхсөн албатууддаа хэлэв.

“Цөмийн хатан хаан” А.Ундраа албан тушаалаасаа ховх үсэрсний нууц


400000 тн цөмийн хаягдлыг кг-ыг нь 1000$-оор булах бизнес МАНАН-гийн гарт шилжив

400 мянган тонн цөмийн хаягдлыг, кг-ыг нь дор хаяж 500, дээр хаяж 1000 доллараар булах аугаа бизнесийг хийж, Билл Гейтс мэтийн баячуудыг бэлд хаях нь гэж яригдаж байсан А.Ундраа хатагтай Монгол улсын цөмийн тусгай үүрэг гүйцэтгэгч элчин сайд гэх хачирхалтай албан тушаалаасаа татгалзаж, олон түмнийг алмайруулав.
Зарим хүн, ингээд цөмийн аюул ариллаа хэмээн алга ташиж байна. Зарим нь надад энэ бүхэн ямар хамаа байхав гэж урваганаж байна. Зарим нь Монгол улсын цөмийн хөгжил баларлаа, сүйрлээ гэж гуниж байхад, зарим нь Монгол улс атомын бөмбөгтэй болж Хятад, Америк, Япон зэрэг дайснуудтай цөмийн дайн хийх нь өнгөрөв хэмээн гутарч байна.
Аль нь ч буруу юм. А.Ундраа дарга хугацаат албаа хааж, даалгавраа биелүүлээд л, жамтай юм жамаараа л болж байна.

Ямаак улс


Наргиа

Манай аялал жуулчлал гэж гадаадын гийчнийг тамлан зовоох гаж дон байдаг хойно доо, Алтан гурвалжин ч гэнэ үү, алмайрам нэртэй улсаас ирсэн эрхмийг үүр цайхаас өмнө орноос нь суга татаад л , хоол ундны үнэр ч авахуулалгүй халуун наран дор, битүү кабин дотор жигнэн хэдэн цаг пижигнүүлэв ээ, хө. Монгол орон сайхан байгаа биз гэж үе үе асуун, элдэв магтаалын үг урсгуулан дэглэхээ яахин мартах билээ дээ, би.
Биднийг Цонжин Болдогт хүрэхэд, ямаачин өвөө хэзээний ирчихсэн, шатан дээр завилан унтаж байв. Өөр газар намаржих болсон тул, замчилж өгөхөөр, унаанд дайгдан ирсэн түүний тас хар царай, цав цагаан шүд, басхүү инээж буйг нь илтгэнэ.
Өвөө бид хоёр “жинхэнэ малчин айлд өнжүүлэх” гэдэг бизнэсийг үе үе хоршин хийдэг юм л даа.

Монголын цөмийн бизнэсийн хэн нь хэн бэ?


I. Монголд, дэлхийн цөмийн хогийн сав байгуулах асуудал 2008 онд шийдэгджээ

“Ерөнхийлөгч зарлиг гаргах нь
Ерөөсөө бидний баяр даа!” гэж дуулж бүжиглэх нь холгүй зарим хүмүүс баясч байгаа бол, зарим нь цөмийн хэрэгт хамгийн их хутгалдчихаад, популист зарлиг гаргаж, өнгөлөн далдлалт хийж хошгоруулав гэж байна.
Үнэндээ цөмийн хуйвалдаан бол, манай улс төрийн бүх томчуудыг унагаж, харгис дэглэмийг халахад хангалттай маш өргөн асуудал юм. Нэн товч бөгөөд ерөнхий, бөөрөнхий, эрх зүйн чадамжгүй ганц зарлигаар уг асуудлыг шийдчихнэ гэвэл гонжийн жоо, голионы баас гэгч л болох бий вий. Яагаад эрх зүйн чадамжгүй вэ гэвэл, дээрх зарлиг нь цөмийн хаягдал гаднаас оруулж ирж булахад үйлчлэх хуулийн орчин, хөтөлбөр, албан тушаалтнуудыг огт хөндсөнгүй. Тэгэхлээр хууль хэрэгжинэ, хөтөлбөр үргэлжилнэ, ямар ч шийтгэл хүлээгээгүй албан тушаалтнууд аюулт хаягдлын бизнэсээ хийнэ.

Ц.Элбэгдорж ерөнхийлөгчийн эсрэг Б.Чадраа эрслэн босов уу?

Б.Чадраа харийн бүх нэоколоничлогчдыг хөөж явуулахаар шийджээ

Монгол улсын ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж цөмийн хаягдал булах асуудал байхгүй, байх ёсгүй хэмээн сүр сүндэртэйгээр мэдэгдсээр байгаа билээ. Гэтэл энэ нь ямар ч баримт нотолгоогүй мэдээлэл юм. Эрхэм ерөнхийлөгчийг цөмийн асуудалтай холбон их бичдэг. Тэрийгээ болиогүй, хөөцөлдсөөр байгаа, тэр асуудлаараа дахин Амэрикад очно гэж ойлгогдохоор мэдээлэл гадаадын хэвлэлд гарсан байна.
Гайхал цөмчин Б.Чадраа, ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж нууц цөмийн гэрээ байгуулахыг хорьсон нь зөв өө, ил гэрээ бол байж болно шүү дээ, АЦС барих гэж байгаа юм чинь гэж шууд үгүйсгэжээ. Ц.Элбэгдорж ерөнхийлөгчийн хэлж байгаагаар бол тийм зүйл ч байж болохгүй юм. Харин Б.Чадраа гуайн хэлж байгаагаар бол АЦС барина, түлш нь болох ураныг олборлоно, гарах хаягдлуудыг нь мэдээж Монголдоо булна. Цөмийн хаягдал булна гэдэг асуудлыг уг нь Үндсэн хууль, Хорт хаягдлын тухай хууль, Цөмийн зэвсэггүй бүсийн тухай хууль, Үндэсний аюулгүй байдлын баримтлал гээд олон зүйлээр хорьсон гэж байгаа.

Хазарууд өвөөгийнхөө нэрийн оронд Чингис хааны нэрийг зүүж байна

Хазарын нэрт бизнэсмэн Новруз Мохаммад Хамза-тай ярилцав.

-Та өөрийгөө товч танилцуулна уу?
-Би Эмирт улсын Дубай хотноо суудаг. Миний бизнэсийн гол чиглэл бол машины худалдаа. Өвөг дээдсийнхээ нутагт ирж үзэх, хазарууд-монголчуудын ахан дүүгийн харилцааг өргөжүүлэхэд туслах, Монголд бизнэс эрхлэх боломжийг судлах зорилгоор ирлээ.
-Таны зорилго хэр бүтэмжтэй байна?
-Би маш сэтгэл хангалуун байна. Монголчууд болон хазарууд угсаа гарал нэгтэй, ахан дүүс гэдгийг нүдээрээ үзэж мэдлээ. Найрамдалт харилцааг албан ёсны зохион байгуулалтад оруулах талаар монгол, хазар нөхөдтэй ярилцаж тохирлоо. Бизнэсийн боломж ч өндөр байгааг үзэж мэдлээ.

49

Наргиа

Продюсэр найруулагчид санал дэвшүүлэв.
-“49 цаг” кинофэстивальдаа оролцъё оо, таминээ, санасан бодсон юм байнуу, чамд?
-49 цагт кино хийх гэж юу байсийм, шал балай болзолтойм байхчүүлээ. Уг нь ч саяхан би “Сармагчны хаан Тарзан” гэдэг кино үзээд, “Монгол Тарзан” гэдэг кино болгоод хийчвэл яасийм гэж бодох нь ч бодсон л доо.
-Сармагчны хаан нь Ү Күн ш дээ.
-Ү Күн бол хятад сармагчны хаан. Амэрик сармагчдынх нь Цэзарь, английнх нь Тарзан.
-Монголынх нь ерөнхийлөгч Э…
-За битгий солиороод бай, улс төрийн хэрэгт орох нь уу?

Хоккэйчин жокэйчин хоёр


Наргиа

Цээмаа Цэрмаа гэдэг хоёр эмээ саяхан уулзан хөөрөлджээ. Тэдний ярианаас уншигч олондоо сонирхуулж сийрүүлье…
-Гүй ээ хө, Цээмаа хөөе, танай нөгөө сахилгагүй дэлдэн шар үзэгдэхээ байчихсан, хаачсан юм бэ? Хөгжим сонсдог юмаа зүүчихээд л юу ч сонсохгүй дуулахгүй л харайж явдагсан.
-Дэлдэн шар гэнэ шүү, муу Бажгааг минь яахнав дээ. Амэрикад диск-жокэйрхуу юм хийж байгаа шүү дээ. Харин чи чинь л юу ч сонсохгүй дуулахгүй харайж явдаг юм байна.
-Диск-жогорхой?
-Биш ээ, диск-жокэй.
-Өө тэр чинь их мундаг ажил ш дээ. 1935 онд анх Мартин Блок гэдэг хүн санаачилсан гэдэггүй юу...
-Юу яриад байгаа юм, тэрнийг чинь би хар багаасаа л хийж ирсэн дэг…

1998 онд Монголд 40 тонн цөмийн хаягдал нууцаар булсан бололтой


Үүний төлөө 20 сая доллар авсан байж таарна

Цөмийн хаягдлын эсрэг тэмцэл өргөжиж буй, ялангуяа Жо Байдэнийг айлчлахад жагсаал болсон зэрэг нь нам засгийнхныг зарим нэг арга хэмжээ авахад хүргэж байна. Үүний нэг жишээ нь, цөмийн хуйвалдааны эсрэг байр суурьтай байгаа Ногоон нам, Ногоон эвсэл, Ногоон хөдөлгөөн, Шударга иргэдийн фронт, Ардын Хянан Шалгах Хороо, “Хөх Монгол” бүлгэм, Байгаль хамгаалах байгууллагуудын эвсэл, Facebook-ийн “No Nuclear Wastes”, “Stop Nuclear Genocide” бүлэг зэрэг ТББ-ын төлөөлөгчидтэй Цөмийн Энергийн газар (ЦЭГ)-ын удирдлага уулзалт хийсэн явдал юм.
ЦЭГ-ын зүгээс дэд дарга Ц.Дамдинсүрэн голчлон ярьж байсан бөгөөд, цөмийн хаягдал гэдэг нь ийм юмыг хэлнэ гэхчилэн “лэкц уншихыг” завдахад, нууц гэрээ хэлцлүүдийн сэдвээс хазайхгүй байхыг ТББ-ынхан сануулж болиулав.

45 улс Монголд цөмийн хаягдлаа булах болжээ


Монголд цөмийн бөмбөгийн туршилтын талбай ч байгуулж болзошгүй

1. Обама 1.6 тэрбум хүнийг хангах АЦС-ыг Монголд барь гэсэн үү?
Цөмийн нэг грамм ч хаягдал булшлахгүй гэж удаа дараалан эвэртэн туурайтнууд маань мэдэгдэж ирсэн ч, өөрийнхийгөө бол ч булшилна л даа гэж басхүү, хэнд ч эс дуулдахаар хааяа нэг шивнэдэг.
Өөрийн цөмийн хаягдал гэж юусан билээ? Бараг “ардчилсан” хувьсгал ялангуут л яригдаж эхэлсэн АЦС-ийн хаягдал юмсанж.
Кремль соцлагэрийн орнуудыг арван таван толгойтой атомын хар мангас болгох гэж, Дубнагийн эрдэм шинжилгээний төвдөө цөмийн физикч, мэргэжилтнүүдийг бэлтгэж байсан. Ийнхүү Монгол улс тун хачирхалтайгаар атомын боловсон хүчинтэй орон гэгдсэн. Зарим нь олон улсад алдаршсан мундаг эрдэмтэн болсон агаад тэднээрээ бахархахаас биш яахав.
Зарим нь… үнэхээр мангас болчихжээ. Тэд юуг ч залгин устгахад бэлхэн. Цөмийн хаягдал булшлана гэх, амар хялбар бүтэх амтат бэлэн хоол байдаг юм байна хэмээсэн ойлголтыг тэд олж авч амжсан асанж. Хэдэн бор юм л олж байвал хичнээн хор хөнөөл гаравч үл ойшоох монструуд. Тиймээс ч хулгай луйврын эрх чөлөө нээгдэнгүүт, атомын аюулыг аль байдаг чадлаараа даллаж эхлэв.

Дайснуудын хорлол тохиогоогүй бол Монгол улсын хүн ам 50 сая байх байв!


“Нэг сая хужаа авчирвал нийгэм хэвийн болно” гэж хэлэх бэлтгэлээ дарга нар хангаж байна

1
Дээд Тэнгэр Бурханаас монголчуудад үрийн заяа хайрлаж, өнөр өтгөн амьдарцгаа хэмээн зарлиг буулгасан нь хувь тавилан билээ. Мөнх Тэнгэрийн заяаснаар монголчууд газар нутгаар төдйгүй, хүн амаар их хүчирхэг улс түмэн байх ёстой. Тийм байж л Монгол орших, хөгжих учиртай байв.
Тэнгэрийн ивгээснээр, монголчууд хүүхдүүд багачуудад элэгтэй хайртайгаараа ялгарсан цолгорсон улс байлаа. Олон хүүхэдтэйгээ бужигнасан өнөр өтгөн айлыг бахдан магтана. Энэ нь ч нүүдэлчин аж төрөх унаган хэвшилд охицно. Айл бүр аж ахуйтан байсан тул гэрт гадаах ажил ч их, том багагүй олуул хамжиж байж бүтээхээс өөр аргагүй.

Хазарууд Монголд уул уурхайн ажиллах хүчээр ирэх сонирхолтой байна


Афганистаны Иргэний хөдөлгөөний намын нэгэн дарга, хазарын үндэсний эрх чөлөөний зүтгэлтэн А.Гизабитай ярилцав.

-Та Монгол оронд хэзээ ирэв?
-Наймдугаар сарын эхээр ирсэн. Бараг гурван долоо хоног болж байна. Өмнө нь хэд хэд ирж байсан. Зорилго минь ар монгол, хазар монголчуудын хооронд найрамдал нөхөрлөлийн гүүр босгох явдал.
-Таны энэ сайхан зорилго хэр бүтэж байна вэ?
-Бүтэж байнаа, бүтэж байна. Монгол орныг танилцан судалж, ямар ямар чиглэлээр хамтран ажиллаж болохыг мэдлээ, олон найз нөхөд, ажил хэргийн түншүүдтэй боллоо.

Хятадын Жоу Юнкан дарга Монголд айлчлахдаа А.Сарнай бүсгүйг онцгой анхаарав


Доод хэмжээнээс арав дахин өндөр цалин авбал Монголын иргэн болгоно гээд хятадуудыг бөөнөөр шилжүүлэн суурьшуулж байна

Хятадын Жоу Юнкан зэрэг том дарга нар аюулгүй байдалдаа асар их анхаарчээ. Тиймээс тэр даргын хүмүүс Монголын талд тусгай бичиг ирүүлсэн аж. Тэр бичигт, сүүлийн үед танай Монголд байдал тогтворгүй байгаа тул манай өндөр дээд шатны элч төлөөлөгчдийн аюулгүй байдалд онцгой анхаарна уу гэсэн байна.
Тэгэхдээ нэг л хүний нэрийг тодорхой дурдаж, энэ хүнийг анхаараарай гэсэн аж. Тэр нь иргэний тэмцлийн идэвхтэн А.Сарнай юм. Цагдаагийн байгууллага энэ асуудлаар А.Сарнайтай уулзаж, Хятадын өндөр дээд албан тушаалтны айлчлалын үеэр амгалан тайван байдлыг алдагдуулж, ажил хүндрүүлэхгүй байхыг зөвлөсөн байна.
А.Сарнай гадаадад байхдаа, Европын Холбооны улс орнуудад есөн жилийн турш янз бүрийн тэмцэлд идэвхитэй оролцож байсан, бараг мэргэжлийн тэмцэгч хүн юм. Энэ хавар Монгол улсад ирээд хэд хэдэн олны анхаарал татсан арга хэмжээнд идэвхитэн, зохион байгуулагчаар оролцоод байгаа билээ.

Цөмийн хаягдлын олон арван тэрбум долларыг харийн компани, хураамжийн найман сая төгрөгийг л Монгол улс авна!


Хилийн дагуу цөмийн хаягдал булж хятадуудыг хорлох, хаягдлаар бөмбөг хийж 
тэднийг айлгах нууц төлөвлөгөө манай дарга нарт бий гэв үү?

АНУ-ын дэд ерөнхийлөгч Ж.Байдэн Монголд айлчлахаар ирэхэд гурван нам, есөн хөдөлгөөн, Японы “Green Japan” ТББ-ын хүмүүс нийлж, эсэргүүцэн жагссан юм. Яагаад энэ хүмүүс хүч нэмэгдүүлэн ирсэн олон тооны цагдааг сөрөн зогсож, өөрсөд рүү нь тусгайлан илгээгдсэн мэргэн буудагчдын онин дор цуглав? БНХАУ, ОХУ-ын дунд, хадан завсар хавчуулагдсан халиуны зулзага шиг байдаг монголчууд бид АНУ-тай аль болох эе эвтэй байхыг хичээж, өмөг түшиг болгох нь зүй бус уу?
Гэтэл Байдэн гээч нь, Монголын ард түмнийг устгах гэж мянга түмэн хор хорлолыг найруулж сэтгэн улайрч яваа махчин дарга нарын маань сэдсэн хүн төрөлхтний эсрэг гэмт хэргийн намаг балчигт хүзүүгээ хүртэл шигдчихсэн нэгэн гэнэм. Дэлхийн цөмийн бүх хаягдлыг Монголд булах нууц төлөвлөгөөг хэрэгжүүлэх гэж ард түмнүүдийг устгахыг санаархагч шинэ цагийн Хитлэр, Химмлэр, Хэринг, Гёббэлс болон тодорч байгаа дайснуудыг нэрлэх хэлэх муу үг олдохгүй юм.

Этиопод хар монголчууд гэдэг хачин сайхан монголчууд байгааг нээжээ


Латин Амэрикад аймаар монголчууд гэдэг аймшгийн хүмүүс мөн олджээ

Монгол улсын иргэдийг монгол туургатан дундаа юм санаж сэтгэхдээ муу нь, монгол туургатны үйлсэд оролцох байтугай ойлгодог ч үгүй гэх ойлголт мэр сэр байсан. Тэгвэл өнөөдөр байдал өөрчлөгджээ.
Монгол туургатны үйлсийн залуу зүтгэлтэн Д.Бямбахүү гэдэг Амэрикад амьдардаг залуу Дэлхийн монголчуудын өв соёлын сан гэх нэр хүндтэй байгууллагын гол хүмүүсийн нэг болжээ. Энэ байгууллагын шинэчилсэн зохион байгуулалтын дагуу Монгол улс, Өмнөд Монгол (БНХАУ-ын монголчууд), Буриад, Халимаг, Тува, Алтай, Хазараас хоёр хоёр хүн УЗ-д нь оржээ.
Монгол туургатны энэ байгууллагын үйл ажиллагаанд хазарууд маш идэвхитэй оролцож байгаа аж. Нэг хазар бизнэсмэн тус сангийн офисийн нэг жилийн төлбөрийг хийж, хазаруудаар засал чимэглэлийг нь сангаас төлбөр авалгүйгээр хийлгүүлж байгаа аж.

“Учруулсан хохирлыг ял эдлүүлэхгүйгээр ажиллуулж барагдуулгах хууль” баталж, дарга нарыг огт шийтгэдэггүй болох нь

Дарга хэрэг үйлдвэл, албан тушаалаас нь өөрчилж болохгүй гэх хууль гарах нь ээ

Байнга элдэв хэл аманд ороогдож, хэрэг төвөг тарьж явсаар, эцэстээ хүн хулгайлсан хэрэгт ороогдсон Б.Хурцыг чөлөөлүүлэх тэмцэл багагүй өрнөсөөр жилийн нүүр үзэж байна. Нэлээд олон ТББ-ууд эвсэн “Хурцыг чөлөөлье” гэх том эвсэл байгуулсан нь аргагүй л нийтийн солиорол гэлтэй.
Авлигын газар албан тушаалтнуудын хөрөнгө орлогын мэдүүлгийг хальт шалгахад 55 нь авлига авсан, 60 нь худал мэдүүлсэн, 20 нь мэдүүлэг өгөөгүй нь тогтоогджээ. 600 хүнээс 135! Хэрэв сайн шалгавал бүгд зөрчилтэй гарна. АТГ сануулга өгдөг агаад тухайн байгууллага нь хамгийн хүндээр шийтгэлээ гэхэд нэг өдөр ажлаас халах, цалин, эрх мэдэл нь буурахгүй өөр албан тушаалд томилох зэргээр шийтгэдэг аж.

Дэлхийн цөмийн хаягдлыг цөлмөгдсөн уурхайн нүх цооногуудад зүгээр л сул хаях төлөвлөгөө боловсруулжээ

Монгол улсад цөмийн хаягдал булшлах нэрийн дор монголчууд биднийг цөмийг нь булшлахыг санаархсан дарга нарын аймшигт гэмт хэргийг эсэргүүцсэн арга хэмжээ хаа сайгүй өрнөж байна. Еврэй нарыг устгасан Холокост хэмээх хүн төрөлхтөний эсрэг гэмт хэрэг байдагтай энэ нь дүйцнэ.
Манай дарга нарын санаачилгаар дэлхийн олон орны башир удирдагч нар Монголд л хог булшилъя, яаж ч дарлаж доромжилж байсан мэдэлгүй хоорондоо л уралцаад байж байдаг олон ардыг нь золиосонд гаргачихъя хэмээн хуйлрах болсон. Европын Холбооны улсууд, Солонгос, Тайвань хогоо Монголд булах хүсэлтэй байгаагаа нууцаар илэрхийлжээ. БНХАУ-ын том албан тушаалтан Монголд айлчилсан нь мөн л үүнтэй холбоотой гэгдэж байна.

“Хөдөөгийн баясгалан” дууг гэрманчууд хулгайлж, “элгэн дор эрвээхэй эргэлднээ” гэж дуулжээ

“Хөдөөгийн баясгалан”-гийн аянд европын залуус туйлдаж унатлаа бүжиглэж байна

Монгол “Хөдөөгийн баясгалан” киноны “Тайван намар” дууг гэрманчууд хулгайлав гэж шуугиулаад өнгөрсөн. Гэхдээ учир нь олдоогүй. Хулгайлсан эсэх нь ч тодорхойгүй.
Үүнийг  судалж үзээд,  хулгайлсан улсыг нь нэр устай нь тогтоолоо. Александэр “Ала”, Кристианэ фон Күцшэнбах, Вилли Якоб, Сами Калифа, Пэтрэ Шээзэр зэрэг Зүүн буюу Ардчилсан Гэрманы нөхөд 1986 онд “Винд” буюу “Салхи” гэдэг хамтлаг байгуулжээ.
Перестройкийн үе эхэлж хоёр Гэрман хоорондоо харилцаа өргөсч, социалист орнуудын хоорондын харилцаа хумигдаж иржээ. Тэгэхлээр нь энэ хамтлаг Монголын кино ТВ-ээр гарахаар нь дууг нь санаандгүй сонсч, улмаар Лайпциг хотын ТВ-ийн нөхдөөс хурааж аваад хулгууж ашигласан ажээ. Гэрманд байдаг монгол нөхөд иймэрхүү ам дамжсан яриаг ярьдаг байна.

Өвөр монголчуудын хувьд Ар Монголд ажиллаж амьдрах боломж нээлттэй

Өвөр Монголын Ардын Намын (ӨМАН) ЕНБД Хэрэйд Э.Хувьсгалттай ярилцав.

-Та ямар зорилгоор ирэв. Эрдэмтэн хүнийхээ хувьд Монгол судлаачдын хуралд оролцож байна уу?
-Монгол улсад өвөр монголчуудыг дэмжих байдал эрс нэмэгдэж буй тул, үүнтэй холбоотойгоор ирлээ. Ар өвөр монголчууд уг дэмжлэгийн талаар уулзалт зохион байгуулж байгаа. Түүнд оролцох, ар монголчууддаа талархлаа илэрхийлэх, үзэл санаа нэгтнүүдтэйгээ холбоо тогтоох, цаашдын ажил үйлсээ хэлэлцэн төлөвлөх нь гол зорилго маань юм даа.
-Өвөр Монголд өрнөж буй үйл явдлуудын нөлөөгөөр ар монголчууд өөр хандлагатай болж буй нь үнэн. Өдгөө Өвөр Монголын нөхцөл байдал ямар байна вэ?
-Тэнд хүн ард амь бие хайргүй тэмцсэнийхээ хүчээр арай илүү ардчилсан уур амьсгалыг бүрдүүлж байна. Бэлчээр, экологийн холбогдолтой шаардлага тавьж байсан бол, хүрээгээ өргөжүүлж үндэсний эрхийн холбогдолтой шаардлага тавин тэмцдэг боллоо. Тунляо хот гэж нэрлэгдэх болсон Жирэм аймгийн 400 гаруй сурагчид монгол хэлээр суралцах, ажиллах арга боломжийг шаардан жагссан жишээ байна.

Монголын ногоон эвсэл зэрэг олон байгууллагынхан ар өвөр монголчуудыг нэгтгэхийн төлөө тэмцэнэ

Өмнөд монгол зон олны хүний эрх ноцтойгоор зөрчигдөж ирсэнд сэтгэл зовнисон, нөхцөл байдлыг сайжруулан өөрчлөх үлсэд хувь нэмрээ оруулахыг хүссэн, газар газрын монголчууд 2011 оны 8-р сарын 13-нд Улаанбаатар хотноо “Өмнөд монголчуудыг дэмжицгээе!” сэдэвт уулзалт зохион байгууллаа. Уулзалтад Монгол улсын иргэд болон Япон, БНХАУ-аас ирсэн монголчууд оролцов. Тэд Ногоон эвсэл, Шударга иргэдийн фронт, Өвөр Монголын Ардын Нам, “Хөх Монгол”, “Нэгдсэн Монгол” бүлхэмүүд, Монгол туургатан залуусын холбоо, “Нэр төртэй амьдрал” ТББ, Facebook-ийн Southern Mongolian Support бүлгийг төлөөлөн ирсэн байлаа.

8000 доллар төлөөд л хамаг цөмийн хогоо Монголд хаяж болно


Эрхэм хүндэт дарга нар маань цөмийн хаягдлыг Монголд булах ямар ч асуудал байхгүй хэмээн шувуу бүрт үг зааж, шуудан бүрт захиа дайн цамнаж буй ч, өөрсдөө аль ээ эрт цөмийн хогийг Монголд төлбөртэйгээр булшлах үйлчилгээг хуульчлах ажилд оролцсон  байдаг аж.
УИХ-ын шударга үгтэй гишүүд гэгдэх Г, Б нар 2011 оны 5-р сарын 2-нд “Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах төсөл”-ийг өргөн барьжээ. Түүнийг 6-р сарын 9-нд соёрхон баталсан байна. Тэр дундаа цөмийн мина булсан байжээ.
Уг хуулийн нэмэлт буюу, 34-р зүйл, “Цацраг идэвхит ашигт малтмал, цөмийн энэргийн чиглэлээр зөвшөөрөл олгоход хураах тэмдэгтийн хураамжийн хэмжээ”-ний 1.4, 1.5-д цөмийн хаягдал импортлох, тээвэрлэх, булшлахад 8.5 саяас 250 сая төгрөгийн хураамж төлнө гэж тов тодорхой заажээ. Манайд АЦС барих, уран олборлох, цөмийн тэхнологи нэвтрүүлэхэд гарах хаягдлыг нь булах гэсэн үг гэж булзах аргагүй юм. Гаднаас оруулна, тээвэрлэнэ гээд хэлчихсэн, хуульчилсан байна. Аж ахуйн үйл ажиллагааны тусгай зөвшөөрлийн тухай хуулийн 15.18-д 2009 онд мөн чингэж мина булсан аж.

Сириус

шог үгүүллэг

Азийн цагаан дагина Улаанбаатар гэгдэн мандаж бадарч явснаа, Азийн хар дагина Утаанбаатар хэмээгдэн гундаж бутрах болсон хотын маань явцыг түргэсгэхээр цөмийн нэгэн мундаг ноёнтон гадаадаас жигүүрлэн ирж сэм буувай. Эхний хэдэн өдрийг ч наргиан найр, наадам цэнгүүн дунд савж дампуурч, савлаж дүнхүүрч өнгөрөөв. Оргил халуун онцгой нэгэн өдөр бүгчимдээд, гарч салхилсу хэмээн гайхуулж жаахан сэлгүүцтэл хог новш мэт алаглуулсан хаяг рэкламанд толгой нь эргээд төөрч орхив. Монгол хамуудынхаа нэгнийх нь дугаарыг л, ганц цифр давтаж бүтсэн, содон хийцтэй болохоор нь санаж байв. Тэгээд утсаа хэд тоншоодохсон чинь англи хэлэнд маруухан түнш нь “I Mongolia. You Mongolia. We Mongolia” гэхээс цаашгүй агаад, манай хүн ч дээрдэх зүйлгүй. Бухимдаад утсаа чулуудаж орхитол элээ шүүрчихэв.
Ингээд л ямар хэцүү байдалд орсноо гэнэт ухаарав. Гудамжаар нозоорон хөлхөх хүмүүс, замаар назгайран цуврах такси руу хандан гар хуруугаа сарвалзуулж “Үү-үү, аа-аа” гэж аргаан баравч, гориллын хэл мэдэх хүн үл тохиолдоно. Мэдэхийг нь манай хүн тоохгүй.

Насанд хүрсэн бүх монголчууд, хүүхдүүдийнх нь нэлээд хувь БЗХӨ-тэй байсан гэв

БЗХӨ-өөс болж нэг хэсэг хүүхэд огт төрөхөө байж, хүүхнүүд хурдны морь унаж байсан гэнэ

Монголчуудыг айхавтар их доромжилдог, суртал ухуулгын нэг сэдэв нь улаан тариа. Зөвлөлтийнхөн, хятадууд Монголд БЗХӨ-г дэлгэрүүлсэн агаад, төвшин нь тэр үед тэдгээр улсуудад Монголоос хавьгүй өндөр байв. Одоо ч тийм. Хятадад БЗХӨ гамшгийн хэмжээнд очлоо гэсэн зүйлийг хүн ярьж байсан.
Гэтэл монголчуудыг доромжилсон “Улаан тарианы хүүхнүүд” гэх киног асар их хөрөнгө зарж хийх гэж байна. Зохиолч Догмидын үгүүллэг бол тийм доромжилсон зүйлгүй, уянгын зохиол байдаг. Түүнийг доромжлол болгон хувиргах гэж байгаа юм байна гэж ойлголоо. Учир нь киног хийх гэж буй С дарга тун аймаар аймаар юм ярьжээ.

Хилийн чанадын цөмийн эсрэг монголчууд төр эргүүлж, дэлхийг донсолгох нь ээ


“Монголчуудын баас дэлхийн цөмийн хаягдлаас 1000 дахин хортой!”

Монголд бүх дэлхийн цөмийн хог хаягдлыг булж, Монгол хэмээх бүхэл бүтэн улс, ард түмнийг нь ор мөргүй устгах галзуу солиотой төлөвлөгөөг дарга нар маань боловсруулж, эртнээс хөөцөлдөж гүйсээр Япон, Амэрикийн зарим олиггүй албан тушаалтнуудаар зөвшөөрүүлж чадаад, нууц гэрээ байгуулах гэж байгаа буюу, байгуулсан юм билээ.
Энэ бүхнийг Монголын залуус, шударга ард иргэд эсэргүүцэн тэмцэж байна. Facebook-д гэхэд 2400 гишүүдтэй No Nuclear Wastes In Mongolia (Монголд цөмийн хаягдал хаях ёсгүй), 800 гишүүдтэй Anti Nuclear Movement (Цөмийн эсрэг хөдөлгөөн) гэсэн хоёр том бүлэг буй. Тэд мэдээлэл хайх, цэгцэлж боловсруулах, түгээх, тодорхой тэмцлийн арга хэмжээнүүд зохион байгуулах талаар их зүйл хийж буй. Олон улсын чанартай грүппүүд бөгөөд, сайн санаат дэмжигч япон хүнээр дамжуулан “Майничи” сонинд мэдээлэл оруулсан, Гэрманы “Гринпис”-ийн анхаарлыг Монголын цөмийн асуудалд хандуулаад байгаа.

Монгол, АНУ, Япон улсуудын төрд хандсан ил захидал

Сүүлийн үед, улс оронд маань Дэлхийн цөмийн хогийн савыг нууцаар байгуулах гэж байна гэсэн мэдээлэл Монголын ард түмнийг асар их түгшээх болсон билээ.
Өдгөө дэлхий нийт цөмийн хаягдлыг найдвартай аюулгүй болгох арга тэхнологийг боловсруулаагүй байна. Хэзээ шийдвэрлэгдэх нь тодорхойгүй маш хүнд, ээдрээтэй асуудал бөгөөд, түр агуулахын аргаар л аргацааж, ийш тийш зөөсөөр байгаа ажээ. Тогтсон чиг хандлага гэвэл, тухайн улс цөмийн хаягдлаа өөрийн нутаг дэвсгэрт хадгалах зарчим юм. Улс бүр цөмийн хаягдлыг гаднаас оруулж агуулахгүй, дамжуулан өнгөрүүлэхгүй гэсэн хуультай болсон агаад, Монгол улс ч мөн адил. Цөмийн хаягдлаа бусад оронд нэвтрүүлэх ямарваа оролдлогыг, тусгаар тогтнолд нь халдан түрэмгийлсэнтэй дүйцүүлэн үзэх болжээ.

Улаанбаатартай ахан дүү бололцох гэсэн хазар монголын Дайкүнди мужийнхан ирлээ


Тэд өөрсдийгөө хазар монголчууд, чингис хазарууд гэж нэрлэдэг

Сүүлийн үед Монгол улсын ард иргэд болон, хазар монголчуудын хэлхээ холбоо, найрамдан нөхөрлөх эрмэлзэл улам улам их болж буй билээ.
Хазар монголчууд бол эрт дээр үеэс алс баруун өмнөд нутагт хүннүчүүд болон монголчууд нүүн очиж нутаглаж байснаас угсаатны эхээ авсан; угсаатны гол хүчин зүйл нь монгол цус, өвөг дээдэс болсон зон олон юм. Тэд өөрсдийгөө монгол туургатны нэг хэсэг, монголчуудын төрсөн ахан дүүс гэж үздэг, “хазар монголчууд, чингис хазарууд” гэж нэрлэдэг, Чингис (Чангэзи) гэх овгийг их авдаг, биднийг кавма (төрсөн ахан дүү) гэж дотночилдог хүмүүс юм.
Ийм найрсаг сайхан ахан дүүстэйгээ өргөн харилцаатай байхыг Монгол улсын ард иргэд бид хүсдэг боловч, хоёр монгол түмний хооронд албан ёсны ямар ч холбоо байхгүй нь зүйл бүрийн саад бэрхшээлийг учруулдаг. Хазаруудтай найрамдан нөхөрлөх явдлыг төрийн зүгээс дэмжиж, албан ёсны холбоо тогтоох нь маш том хөшүүрэг, хүчин зүйл болох юм.

Монголын цөмийн хуйвалдаанаас болж, Японы засгийн газар, Амэрикийн ерөнхийлөгч огцрох нь ээ


Харин манай дарга нар хятад, оросуудтай цөмийн хуйвалдаан хийх гэж буй гэнэ

Манай дарга сайд нар худал хуурмаг хэмээн мэлзэж ирсэн ч, Монголын хамаг алт баялгийг харийнханд бэлэглэж, оронд нь үхлийн аюултай хор болох цөмийн хаягдлыг нь авч, Монгол орныг Дэлхийн цөмийн хогийн сав болгох гэж чармайн хөөцөлдөж Япон, Амэрикийн зарим албан тушаалтныг гуйж гувшсаар хамсаатнаа болгосон хуйвалдаан нь дэлхий даяарт илэрч, хүн төрөлхтөний эсрэг гэмт хэрэг гэгдэж байна.
Японы хэвлэл мэдээллийн салбарын дээд шагналыг “Майничи Шимбун” сонин Дэлхийн цөмийн хогийн савны хэргийг илчилснээрээ хүртжээ. Хэдийбээр Монголын олигархиуд худлаа хэмээн чихэнд чийр болтол вааглаж, Японы авилгач дарга нар болгоомжтой няцааж, Америкийн хамсаатнууд нь бүлх залгисан мэт дуугүй байгаа ч, 100 хувь үнэн гэдгийг нь өдгөө дэлхийн нэр хүндтэй, шударга бүх хэвлэл бичиж байна.

Шаардлага

Өвөр Монголд болж буй хэрэг явдлууд монголчууд биднийг эрхгүй түгшээж байна.
Малчин Мэргэний амь насыг зэрлэгээр хөнөөснөөс хойш өрнөсөн ард олны өргөн шударга эсэргүүцлийг Тяньанмэний болон Уйгурын бослогыг дарсан 38-р арми гээч цэрэг-дайны харгис хүчийг ашиглан байж нухчин мөхөөсөн нь дэлхий дахины жигшил зэвүүцлийг төрүүлсэн билээ. Дэлхийн олон оронд эсэргүүцлийн жагсаал, арга хэмжээ өрнөсний дотор Улаанбаатарт хоёр удаа эсэргүүцлийн жагсаал болсон.
Шударга хүн төрөлхтний дургүйцлийг Хятадын эрх баригчид өчүүхэн төдий ч ойшоосонгүй, бодлогодоо ямар ч өөрчлөлт оруулсангүй. Өвөр монгол малчдын газрыг түрэмгийлэн булааж, бэлчээр нутгийг нь сүйтгэж, амьдрах аргагүй болгосоор байна.

Дарга нар Монголыг Дэлхийн цөмийн хогийн сав болгож, кг хогноос 1000 $ олж хагартлаа баяжих гэж нууц гэрээ байгуулжээ


Монголд дэлхийн хогийн сав байгуулах гэсэн төрийг халж, эрүүл нийгэм байгуулъя!

Уриалга

Миний Монголын ард түмээн!

Улс оронд маань аймшигт аюул занал учирлаа. Монгол оронд дэлхийн цөмийн хаягдал булшлах газрыг байгуулах гэж байгаа нь тодорхой боллоо. Бүх дэлхийн цөмийн хаягдлыг ганц Монголд бөөгнүүлж булахаар шийдсэн юм байна шүү!
Япон, АНУ-ын засгийн газруудтай гурван талын нууц хэлэлцээр хийлээ гээд байсан. Энэ хоёр улс хариуцан Монголд барьж байгуулах болохоос бус, уг газар нь бүх дэлхийн хүрээнд үйлчлэх зориулалтаар ажиллах юм байна. Монголд цөмийн хаягдлаа булах дараалалд дээгүүр байр эзлэхийн тулд Европын холбоо гадагш уг хаягдлаа гаргахыг хориглосон байсныгаа яаран цуцаллаа.
Олон улсын цөмийн салбарын гол байгууллага болох МАГАТЭ энэ хэлэлцээрийн талаар тодорхой мэдэхгүй байгаагаа илэрхийлж, хэрэв байгуулагдсан аваас тал бүрээр дэмжинэ гэв.
Нэг кг цөмийн хаягдлыг булахад 500 доллар төлдөг гэнэ. Зөвхөн Япон, Солонгосоос тэрбум тэрбум доллар олж болох аж. Энэ мөнгийг сэм халааслах гэж арааны шүлс нь асгарсан дарга нар маань юу ч хийхээс буцахгүй болоод байгаа юм байна.

Лукашенког аргад!

Наргиа

Монголын ерөнхийлөгч АНУ-ын ерөнхийлөгчтэй утсаар ярив.
-За, Барак сайхан зусч байна уу, хө?
-Сайхаан, сайхан зусч байна уу?
-Сайхаан, сайхан зусч байна уу? Өө энэ чинь нээрээ юу билээ, эцэс төгсгөлгүй үргэлжлээд байдаг хачин мэндчилгээ шүү.
-Хэ хэ.
-Сонин юутай байна хөгшөөн, ганц юм шаах уу?
-Юу?
-Худлаа худлаа, тоглосон юм. Хөөе, Баагий чамтай айлчлалынхаа үеэр чухал чухал юм ярих байснаа мартчихжээ. Тэгээд залгалаа л даа.

Орос, хятадаас далайд хүрэх гарц нутаг авах хэрэгтэй

Бүх монголчуудыг Монгол улсад суурьшуулах нь үнэхээр аврал мэт санагдана. Сүүлийн үед манайхан харийнханд газар нутгаа өгөх юм уу, худалдчихаад тэгж олсон хэдэн төгрөгөө идээд гэдсээ илээд хэвтэж байх мэт зүйлийг ярих болсон. Иймэрхүү мунхагууд олширвол монголчууд амьтад адил сөнөж мөхөхөд ядах юмгүй. Харин энэ газар нутгаа харийнхандаа бус монголчууддаа л өгөх, зориулах хэрэгтэй билээ.
Буриадын олон зүтгэлтэн хорьдугаар зуунд монголын эв нэгдлийн санааг мандуулж ирсэн, өнөөдөр ч хэвээрээ байна. Бүх буриадуудыг Буриадын БНУ-д ирүүлж, титул үндэстний хувийг өсгөн, унаган хүн амын байр суурийг бэхжүүлэх "Ордын хөдөлгөөн" үйл ажиллагааг тэд үүсгэж байв. Хорьдугаар зуунд буриадууд хэд хэдэн удаа Монголд олноор нүүн ирсэн. Буриад зон монгол түмний эв нэгдлийг эрхэмлэдэг сэтгэлдээ хөтлөгдөн юун түрүүн Монгол улсад шилжин суурьшиж эхлэх магадлалтай.

"Орон бүхний монголчууд нэгдэгтүн!" буюу Монголыг аврах ганц зам

Нэг хэсэг манайхан, Гумилев монгол үндэстэн таван зуун жилийн настай хэмээсэн гээд л, зарим нь мөнхийн хутагт үндэстнийг доромжилов гэж, зарим нь харин ч хэрээс хэтэрсэн урт удаан насыг бэлгэдэн ерөөсөн байна гэж маргалдаж байсан. Одоо бол юун тийм маргаан өрнөх нь байтугай монгол гэдэг үгийг сул үгийн оронд юм уу, муучлах гоочлоход л хэрэглэдэг болж дээ.
Монгол хүн, Монгол улс гэж боддог хүн "Улаан ном"-нд орох нь байна. Дээдцүүл нь болохоор энэ улсын баялгийг цөлмөж хоосруулах талаараа уралдаж, харийн булаан эзлэгчид шиг л авирлана. Эгэл олон нь тулга тойрсон асуудалдаа тушигдан, залуус нь харьд боол болох тухай мөрөөднө. Эрх чөлөөний төлөө хүмүүс амиа өгдөг байсан атал боол болохыг мөрөөддөг болжээ.
Монгол сөнөх гэж байна гэж үү? Монгол хэнд ч хэрэггүй юм гэж үү? Монгол хүн байж яах юм бэ, заавал монгол хүн, Монгол улс байж байх албатай юм гэж үү? Ийм асуултууд хойно хойноосоо хөвөрнө.

Нарлаг хорвоогийн тувачууд

Хилийн чанад дахь элгэн садан монголчууд, сайхан монгол нутгуудыг дөнгөж л дуулж мэдэж эхлээд өөрийн өмнө шинэ Монгол тодрохыг харж байсан үе. Хойд зүгт Тува АССР гэж байдаг чинь монголчууд юм гэж үү! хэмээн сурагч би дотроо дуу алдаж билээ. "Хэнтий, Хангай, Соёны өндөр сайхан нуруунууд..." Соёны нуруу тэнд байдаг ажээ. Тэнд Тагна урианхай, соён урианхай гэх хүмүүс амьдарч, тэнд монгол зан заншил, монголын соёл, эрийн гурван наадам...
Нэгэн цагт тэд ёстой л монгол туургатан байж. Монгол улсын бүрэлдэхүүнд багтаж байснаа Манжаас илүүтүрэмгийлэгч, уугуул нутгаасаа даруй арав дахин их нутгийг хүн ардтай нь эзлэн авсан Оросын эзэнт улсын эрхшээлд орсон. XVII зуунд мах ясны дайнч казакууд энэ нутагт аажим аажмаар нэвтрэн бэхлэлт цайз бариад энд тэндгүй шивээлэн суурьшиж авчээ. Дараа нь казакуудын нөмөр түшгийг бараадан сүрлэн шаахайтай орос тариачид нүүн ирцгээж, суурин тосгоноо байгуулцгаажээ. Энэ л оросууд урианхайчуудаас алба татвар шаардаж, Оросын хаанд дагаар орохыг тулгаж байсан нь түүхийн хуудаснаа хоцрон уламжлагджээ.
XVII зуунд Тува Халх хоёр хоёул Манж Чин улсын эрэхшээлд орсон.

Хазар ахан дүүс дөтөлсөөр

Энэ зун Хазарын холбогдолтой үйл явдлууд өрнөлөө. Афганистаны хазар муж Дайкүндийн нийслэл Нили хот Улаанбаатар хоттой ахан дүүс болох хүсэлтээ тавьж, элч төлөөлөгч, үндэсний эрх чөлөөний төлөө нэрт тэмцэгч Акрам Гизабиг илгээв. Эрхэм Акрам Гизабиг ирснийг тохиолдуулж, хазар, ар, өвөр монголчуудын уулзалт зохион байгуулагдсанд оролцож, чухал асуудлуудыг хэлэлцлээ. Мөн нэрт хазар бизнэсмэн Новруз Мухаммэд Хамза хүрэлцэн ирж, хоёр түмний найрамдалд хувь нэмрээ оруулах хүслээ илэрхийлэв. Ноён Хамзатай ТББ байгуулах зэрэг тодорхой тохиролцоонд хүрч, мөн монгол-хазарын зугаалга зохион байгуулцгаав.




Зурагтын дэлгэцнээ


Нэрт тэмцэгч, NBS TV-ийн Г.Арслан ахын "Ярилцах цаг" (NBS TV) нэвтрүүлэгт уригдан, түүнтэй ярилцав. Тус ТВ-ийн нэрт сэтгүүлч н.Пүрэвнямын эрхэлдэг "Блиц" нэвтрүүлэгт уригдан, мөн ярилцлага өглөө. Нэвтрүүлгүүдэд уригдах болсны шалтгаан нь: Өвөр Монголд болон түүнтэй холбоотойгоор Ар Монголд өрнөж буй үйл явдлууд байв (мөн нэгэн стүди Өвөр Монголын тухай нэвтрүүлэгтээ оруулж бичлэг хийсэн).  "Ярилцах цаг" нэвтрүүлэгт цөмийн хуйвалдааны асуудал, орчин үеийн Монголын улс төр, Монгол-Хятадын харилцаа зэрэг сэдэв хөндөгдсөн. Зун оролцсон жагсаал, арга хэмжээнүүдтэйгээ холбоотойгоор ТВ-ийнхэнд яриа өгсөн, ТВ-ээр гарсан нь урьд өмнө үзэгдээгүй олон болов.



Цөмийн аюулыг эсэргүүцэв


Монголд цөмийн хаягдал булшлах зэрэг хорт зүйлүүдийг төлөвлөсөн аюулт хуйвалдааны эсрэг тэмцэлд оролцлоо. Цөөнгүй тооны нийтлэл, мэдээлэл хэвлүүлж, шүүхдүүлэх ч дөхөв. Цөмийн хуйвалдааны эсрэг Фэйсбүкийн грүппүүдийн гишүүн болж, өөрөө Stop Nuclear Genocide грүппийг үүсгэв.




Өвөр Монгол ахан дүүсийн төлөө


5.30-нд "Хөх Монгол", "Цагаан хас", Монголын эрх чөлөө холбооны нам, Өвөр Монголын ардын нам зэрэг байгууллагуудын зохион байгуулсан, Өмнөд Монголд өрнөсөн хувьсгалт хөдөлгөөнийг дэмжсэн жагсаалд оролцов. Миний бие жагсагчдын мэдэгдлийг олны өмнө уншиж танилцуулав.
6.18-нд "Эсгий туургатан" ТББ-ын зүгээс зохион байгуулсан, Өвөр Монгол дахь эрх чөлөөний төлөө хөдөлгөөнийг нухчин дарж буйг эсэргүүцсэн жагсаалд оролцож үг хэллээ.
Мөн энэхүү сэдвээр 8.4-нд А.Сарнай зэрэг нөхдийн хамт хэвлэлийн хурал зохион байгуулсан нь олны анхаарлыг татав. Үндэсний үзэлтнүүдийн шаардлагыг толилуулж, Өвөр Монголын нөхцөл байдлыг танилцуулан ярив.


Ч.Мөнхбаяр Хятадын Phoenix телевизэд ярилцлага өгч буй нь

8.13-нд Өвөр Монголын ардын намын ЕНБД Хувьсгалт Хэрэйд зэрэг хүндэт зочид, үндэсний үзэлтнүүд цугласан "South Mongolian Support" уулзалтад оролцлоо. Уулзалтаас мэдэгдэл гаргасан болно.
Өмнөд Монголд нөхцөл байдал хурцдан даамжирсаар байсантай холбогдуулан ахин жагсаал зохион байгуулагдах болсон ч, цагдаагийнхан тэмцэгч А.Сарнайгаар дамжуулж, БНХАУ-ын нам засгийн хүндэт төлөөлөгчид айлчлах үеэр жагсахгүй байх хүсэлт тавьсан тул, хэвлэлийн хурал болгон өөрчилсөн юм. "Хоёр улсын харилцаанд сэв суулгахгүйн тулд..." гэсэн шалтгаан хэлсэн агаад, уг нь бид хоёр улсын харилцаанд сэв суулгах зүйл хийгээгүй, хийхийг зориогүй болой.
Ийнхүү Өмнөд Монголын ард түмний шударга тэмцлийг дэмжсэн арга хэмжээнүүдэд удаа дараалан оролцсон минь энэ зуны нэг онцлог юм.

Sunday, September 18, 2011

Хазар монгол ахан дүүсийн хамт



Цөмийн хуйвалдааны эсрэг тэмцэлд



Г.Арслангийн "Ярилцлагын цаг" нэвтрүүлгээр

МЗЭ-ийн гишүүн Чулуундоржийн Мөнхбаярын уран бүтээлийн тодорхойлолт

МЗЭ-ийн гишүүн (2008 онд элссэн) Ч.Мөнхбаяр нь хүүхэд бага наснаас уран зохиолыг сонирхон оролдож, 1984-1986 онд зохиолч Т.Очирхүү, судлаач Д.Хүү нарын удирдсан уран зохиолын "Нахиа" дугуйланд суралцаж байжээ. "Нахиа" дугуйлангийн түүвэр номд 7 шүлэг нь орсон.
Анхны хошин шүлгээ 1983 онд "Пионерийн үнэн" сонинд, анхны шог үгүүллэгээ 1984 онд "Тоншуул" сэтгүүлд нийтлүүлснээс хойш, шог хошин уран бүтээлийг байнга бичиж хэвлүүлсээр ирэв. Хошин шогийн уралдаануудаас 2 түрүү, 3 байр авч байлаа.

Thursday, July 21, 2011

Коланы бөглөө

хошин үгүүллэг

Архины тасаг руу хүрэх ардын замыг нь баллан, шил кола шиг өнгөлөг хурц охин өмнүүр нь хөндөлсөв.
-125 оргилуун хүсэл! Таван ширхэг бөглөө цуглуулаад л Сингапур улсад болох “Формула-1” уралдааныг үзэх болно. Macbook Air, iPad, Xbox 360… гээд л дуржигнуулах бүсгүй Жамбааг гүн нойрноос сэрээх шиг болов. Өдөр тутмын сонин шиг үлбийсэн, нэгэн хэвийн, хий хоосон амьдрал бус, Формула-1! Тийм ээ, үүнээс хойш миний амьдрал Формула-1 байг!
Архинаас илүү хортой гээд байдаг болохоор нь жийрхдэг хэдий ч, баахан кола тэврээд харилаа. Нэгийг задлан писхийлгэтэл гэргий Балжмаа нь:
-Миний өвгөн өөлхөн ш дээ. Сайн хүн санаагаар гэгчээр кола аваад ирж. Наадхаар чинь гал тогооны паараа цэвэрлээд авъя байз гээд л нөгөөхий чинь хайр найргүй асгаж цутгаж гарав.

Монгол хоёр иx гүрний завсар хавчуулагдсан концлагерь болжээ

Монголд төр-эрүүгийн 30 мянган том гэмт этгээд, 
тэдний 500 мянган xaмсаатан байна

Монгол улсын төрийн жолоог томоохон гэмт бүлэглэлүүд, загалмайлсан эцэг, аалзны тор энэ тэр эзлээд авчихлаа гээд л хэвлэл мэдээлэл олон жил бичлээ. Тэр нь үнэн ч байж болох юм.
Монголд төр засагтай барьцалдан сүлжилдсэн 30 мянган ноцтой хулгайч, дээрэмчин байна аа гэж хэлсэн, бичсэн, тооцоолсон явдал ч үзэгддэг. Тэдгээр төр-эрүүгийн 30 мянган этгээдийн хамсаатан нь 500 мянган хүн, энэхүү хагас сая төр-эрүүгийн товарищуудын гэмт хэргийн үр шимийг хүртэж, нуун дарагдуулж, хаацайлж явдаг нь бүх ард түмэн гэж бичсэн нь ч тохиолдоно.
Тэгэхлээр ард түмэн үл бүтэх нийгэм, дэглэмийн эсрэг тэмцэхгүй байгаа нь ийм учиртай байх нь ээ. Өөрөө өөрийнхөө эсрэг яаж тэмцэх вэ дээ, ер нь.

Ч.Мөнхбаяр: Элэгшүүллийн бодлого дэлхийн монголчуудыг нэгтгэнэ

"Монгол улс, монгол туургатан гэсэн ойлголтууд 
ямагт хамт байх учиртай"

Б.Цогнэмэх
Чөлөөт сэтгүүлч Ч.Мөнхбаяр "Нэгдсэн Монгол" хөдөлгөөн байгуулж, нэгэн багц долоон санал, төслөө төрийн өндөрлөгүүдэд өргөн барьснаа зарласан юм. Түүнтэй энэ талаар хөөрөлдлөө.

-"Нэгдсэн Монгол" хөдөлгөөн одоогийн бүх хөдөлгөөнөөс өвөрмөц үйл ажиллагаатай гэж мэдэгдсэн. Тэр өвөрмөц байдал нь юунд орших вэ?
-Энэ хөдөлгөөн удирдлага, зохион байгуулалтгүй. Нийтлэг үндэслэлүүддээ л захирагдана. Монгол туургатны эв нэгдэл, Монгол улсын сайн сайхны төлөө тэмцэнэ гэсэн эрмэлзэх таван зүйлтэй. Таван толгойт хас бэлгэдэлтэй.
Бүх үйл ажиллагаа нь гишүүдийн сайн дурын хичээл зүтгэл дээр суурилна. Байнгын, нэгдсэн удирдлага, зохион байгуулалтгүй ч, гишүүд түр, хэсэгчилсэн зохион байгуулалтад орж, эвлэн нэгдэж болно.

Аp монголчууд өвөр монголчуудыг дорд үзэн хялайдгаас болж өмөг түшгээ алдаж мэдэх нь

Өвөр монгол аялга бол Чингис хааны аялга

Манай нэгэн үндэсний эх оронч хөдөлгөөний зүтгэлтэн АНУ-д Өвөр Монголын эрх чөлөөний төлөө тэмцлийн хэсэг удирдагчтай уулзаж ярилцжээ. Цаадуул нь Өвөр Монгол Хятадаас тусгаарлах боломжтой, биднийг дэмждэг том том хүчнүүд байдаг, гэхдээ тэдгээрийн тоонд мэдээж Монгол улс ордоггүй хэмээж байх юм гэнэ. "Та нар тусгаарласан нөхцөлд Монгол улстай нэгдэнэ биз дээ?" гэхэд "Үгүй, үгүй, огтхон ч нэгдэхгүй. Тийм юм бидний төлөвлөгөөнд ерөөсөө байхгүй, тархи толгойнд ч орж ирдэггүй. Учир нь ар монголчууд биднийг хужаа гэж дорд үздэг, хүн бус мэт хялайдаг, үзэн яддаг. Тэгэхлээр юу гэж нэгдэх билээ. Харин Түвд, Туркестантай нэгдэж, Төв Азийн холбоот улс байгуулж болох юм. Тэд бол биднийг ахан дүүсээ гэж үздэг. Монголд бид нэгдвэл танайхан аягүй бол зэвсэг бариад босох биз ээ" гэсэн утгатай юм хэлж, үүний сацуу ихэд харууссан, гансарсан янзтай байв гэнэ шүү.

Харь гаралтнууд БНХАУ-ын дагуул Шинэ Монгол гэдэг улсаа байгуулаад анхны наадмаа хийжээ

1. Монголын наадам, Шилийн голын наадам хоёр тун адилхан болов

Дэглэмийнхний, наадамд ямар нэг хэмжээгээр гар хуруу дүрсэн бүх тохиолдол муухай байлаа.
Эсэргүүцлийн хөдөлгөөнийг нам дарж, “Гал үндэстэн”-ий бүх удирдагчдыг шоронд хийж, өлсгөлөн зарлуулж байгаад наадлаа, тэд. БНХАУ-ын эв хамт намын дарангуй засгийн ивгээлд орж байгаад, “зоригтойгоор” эсэргүүцлийг дарсан ч, ард түмнээс эмээсэн дарангуйлагчид үй олон цагдаагаар хамгаалуулж, саяын Шилийн голын овоо тахилгын баяртай тун адил дүр төрхтэйгээр наадлаа.
Наадмын нэршил ч утгагүй байв. Тэр дөрвөн их үйл явдал нэг өдөр болоогүй шүү дээ. Нэг дор олон хоног амарч байснаас, тухай тухайн өдөр нь цөөн хоногоор амарч, баярлаж яагаад болдоггүй юм бэ. Олон бол улиг, цөөн бол билиг гэдэгсэн.

Мацаг

хошин үгүүллэг

Гамби Замбид л ийм байдаг болов уу гэлтэй халуу шатсан өдөрт зохилдсон дүртэй буюу, заан мэт төрхтэй Балдан аахилж уухилсаар өргөө гэртээ орж ирэв. Гутлынхаа үдээсээ тайлахдаа хайлж урсах дөхнө. Хамаг хувцсаа тайчиж хатаагаад, шалдан биеэ сэвж байтал эхнэр Цээмаа нь халаглан:
-Иш Балдаа минь, Балдаа минь энэ халуун өдрүүдэд чи нэг дэлбэрч үхэх вий дээ. Жингээ хасч, мацаг барь гээд байхад үгэнд орохгүй юм гэж үглэв.
-Өлбөрч үхсэнээс дэлбэрч үхсэн нь дээр байлгүй. Зовохгүй шүү дээ.
-Зовоод л тарчлаад л явдаг биз дээ.

Манай нам засаг “Өвөр монголчууд бол пи…на…” гэсэн дуу зохиолгов уу?

Түүнийг дуулсан манай хамтлаг орох байх газаргүй болох нь ээ

Монголын нэг хип-хоп хамтлаг “ өвөр монголчууд бол пи…на…” гэж дуулдаг маш тэнэг мунхаг, бузар булай “бүтээл” туурвисан нь олны гайхширлыг төрүүлж байна.
Орчин үед харилцаа холбоо хөгжсөн тул YouTube, сайт, форум, фэйсбүкээр дамжаад тэр нь дороо өвөр монголчуудын сонорт хүрчээ.
Хилийн чанадын (БНХАУ-аас гадна байдаг) өвөр монголын байгууллагууд, хувь иргэд хамгийн ихээр хилэгнэж, олон улсын шүүхэд хандана хэмээж байна. Энэ бол хятадуудын захиалгаар хийсэн ажил гэж тэд үзэж байна.
Өвөр Монголд мэдээлэл харьцангуй нээлттэй болсон тул тэндхийн өвөр монголчууд ч мэджээ. Өөрийн шүүхдээ хандана гэж буй юм байна. Хятадууд ч захиалгаар тийм дуу хийлгэсэн гэж хардагдан, саяхан намжаад байгаа бослогыг ахин өдөөчихгүйн тулд арга хэмжээ авна, бага үндэстнээ хамгаална л гэж буй юм байх.

Лал монголчууд лалын сүмээ барина

Хятадын иргэн 100 гаруй мянган, Монголдоо буцахыг 
хүсч буй халхуудаа татаж авъя

Лал шашин гэж монгол хүнд таарахгүй тохирохгүй аймаар юм байдаг гэж манайхан бэргэдэг. Гэтэл 1000 лал шашинтан Алшаа өөлд нутагт сууж байна.
Тэдний ёс бусад монголчуудаас ялгагдахгүй, яг л монгол ёс юм. Харин аахан гэх лам л бүс үгүй хар тэрлэг өмсч, цагаан тоорцог тавьж явдаг нь содон.
Энэ хүмүүсийн дунд Халхас гэх овогтнууд ч буй бөгөөд, Галдан бошготын түйвээлтийн үед болон, 1930-аад оны их дүрвэлтийн үеэр Өвөр Монголд ирсэн халхуудын зарим хойчис аж. Ташрамд, өдгөө Өвөр Монголын байдал тун хэцүү, олон ард иргэд Монголд ирэхийг хүсч буй ч, манай төр тэдэн рүү, БНХАУ-тай саяын өндөр төвшний айлчлалын үеэр тохиролцсоны дагуу, хамаг зэр зэвсгээ болзошгүй дүрвэгсдийн зүг рүү онилон, большевик дарлалын үед нааш дүрвэсэн монголчуудаа пулемётоор шүршин хөөж байсан шигээ авир гаргах гэж байгаа. Тэр бол мэдээж буруу юм. Бусад монголчуудаа хялайгаад болж өгдөггүй юм бол, ядаж Өвөр Монгол руу дүрвэсэн 30-аад мянган халхуудынхаа хойчис болох 100 гаруй мянган халхуудаа татаж авъя л даа. Монгол улсын хүн амын олонх болох халхуудтай угсаа нэг тул үл ойлголцох юм уу, ямар нэг асуудал гаргахгүй шүү дээ, тэд. Хөх нуурт ч Цогт тайжийн үед, Галдан бошготын үед, 1930-аад оны үед очигсдын хойчис мянга мянган халхууд бий.

Дэлхийн бүх монголчуудыг иргэнээ болгох хүсэлтэйгээ Казахстан мэдэгджээ

Миний бие хэсэг үндэсний үзэлтнүүдийн, дугуй ширээний уулзалтад оролцож, Өвөр Монголын болон монгол туургатны өнөөгийн байдал, хэтийн төлвийн талаар ярилцсан юм. Яриаг товчилж тоймлон та бүхэнд хүргэхдээ, ар монголчуудыг А, өвөр монголчуудыг Ө, өөрийгөө М үсгээр тэмдэглэе. Аюулгүй байдлын үүднээс, тэдний нэрийг нууцлахад хүрэв.

А: Яг одоо Өвөр Монголд юу болж байна вэ?
Ө: Өвөр Монгол цэрэг-дайны байдал, дарангуйлал, булаан эзлэлт, бүслэлтэд ороод байна. Нэг найз руугаа өчигдөр залгасан чинь, “Манай сургуулийг цэрэг бүслэчихсэн байгаа” гэнгүүт нь л утас нь тасарчихсан. Гэвч өвөр монголчууд тэмцлээ үргэлжлүүлсээр л байгаа. Энд тэнд жагсаал болж, цэрэг цагдаагийн хүчинд дарагдаж байна. 5.10-нд эхэлсэн эсэргүүцлийн шинэ давалгааны нэг сарын ойгоор Улаанхад хотын 500 малчны бослого гарсан нь үүнийг гэрчилнэ.

Хазар монголчуудаа дэмжицгээе!

УРИАЛГА
 
Монголын ард түмээн!

Эдүгээ, нийт монгол туургатны маань тархай бутархай, салангид ангид байдал арилж, өдрөөс өдөрт ойртон дөтөлцгөөж, нэгдэн нягтарцгааж байна. Үүний нэгэн яруу тод жишээ нь, хазар монголчуудын дунд нийт Монголын ухамсар, үзэл сэргэн дэвжиж буй явдал юм.
Судлаачдын үзэж буйгаар Хүннүгийн үеэс, Чингис хааны болон хойчис залгамжлагчдынх нь байлдан дагуулал, Их Монгол (Могул) улсын үеийг хамарсан хугацаанд, олон давалгаанаар бидний өвөг дээдэс өдгөөгийн хазарчуудын амьдарч буй бүс нутагт очиж суурьшин, хазар түмэн үүсч төлөвшихөд гол хүчин зүйл нь болжээ. Хөрш зэргэлдээ ард түмнүүдийн эзэрхий хаад ноёд ч тэднийг монголчууд, байлдан дагуулагчдын хойчис, Чингис хааны үр сад хэмээн хялайж, хавчин гадуурхаж, алж хядаж, устгаж мөхөөхийг зорьж ирсэн гашуун түүх бий.

Монголын үндэсний үзэлтнүүд “Гал үндэстэн”-ийхнийг суллуулахын төлөө ширүүн тэмцэхээ илэрхийлэв

Шаардлага

Монголчууд аа! Бид бүхний хайрт эх орон гадаад дотоодын түрэмгийлэгч, дарлагчдын талхинд орж, өдрөөс өдөрт сүйдэж мөхсөөр байна. Газар шорооны маань дээр дор буй хамаг баялиг хайр найргүй цөлмөгдөн хоослогдож, монгол хүн бид эх орондоо гишгэх хөрсгүй, амьдрах аргагүй болж байна.
Өнөөгийн бүхий бусармаг, хилэнцэт явдлуудыг сөрөн зогсож, зэвсэг барин, амь бие хайргүй тэмцсэн нь “Гал үндэстэн”-ийхэн билээ. Тэд өнгөрөгч онд “Пурам”, “Сэнтэрра” компаниудын хууль бус, балмад үйлдлийг хүч хэрэглэн зогсоосныхоо төлөө баригдаж хоригдож, ял тулгуулж, мөрдөгдөн мөшгигдсөөр өдий хүрсэн ч, шударга үйлс замналаа зогсолтгүй үргэлжлүүлсээр ирсэн билээ. Төр засаг тэдний зүй ёсны шаардлагыг үл ойшоон, хоног хугацааг элээж, цаг хожин аргацаасаар байсан тул, арга буюу ахин зэвсэгт тэмцэлд шилжсээн.

УИХ-ын 52 гишүүн Д.Зоригтын үлгэр жишээгээр яс үндсээ илчилнэ

Д.Зоригтын өвөг дээдэст хөшөө босгож магадгүй болов

Д.Зоригт сайд Оюутолгой, Тавантолгойг гадаадын хөрөнгө оруулагчдад өгсөн ардын баатар гэж заримд нь цоллуулж, урвагч шарвагч хэмээн заримд нь адлагддаг зоригтой сайд билээ л.
Саяхан зоригоо харуулж, би хятад гарвальтай нь үнэн, тэр өвөг дээдсээрээ ч бахархдаг гэж зоригтой мэдэгдэв. Өвөг дээдэс маань Монгол оронд үнэнхүү хайртай, Монголд амьдарна гэж зүтгэж тэмцсээр цаазлуулж байсан, асар их гавъяатнууд гэв. Үнэхээр Монголын төлөө амиа өргөсөн баатрууд юм бол баатар цол олгож, хөшөө дурсгалыг нь босгох хэрэгтэй.
Эрхэм хятад судлаач-эрхэм гишүүн Д.Зоригтын үлгэрээр нэг ангийн хүүхдүүд болох 75 гишүүн нь цөм гарваль үүслээ зоригтойгоор илчлэх хэрэгтэй. Илчиллээ гээд Д.Зоригт гишүүнд муу юм огт болсонгүйг харж байгаа биз дээ. Яаж ч муу юм болохов, тэртэй тэргүй бүхэнд л тодорхой байсан, тэглээ гээд түүнийг хэн ч яадаг ч үгүй л байсан шүү дээ. Харин ч үнэнч шударга байна гэж үнэлж байна. 52 гишүүн хятад гарвальтай гэж яригдаад байгаа шүү дээ. Үнэнч шударга гэж үнэлэгдэхийн тулд, өвөг дээдсээ үнэнээр танилцуул, ард түмнийг хуурч мэхлэхээ боль. Зарим нь ч яахав, муу нуухаар сайн илчил гэгчээр хэлж нэг санаа амрая гэлцэж л байгаа юм гэсэн. Зоригтыгоо бидэнд үлгэр үзүүллээ, шан татлаа, алтан хараацай боллоо гээд сайшааж буй ч гэсэн.

Монголын төр лалын харгисуудтай нийлж хазаруудыг даралцдагийг АНУ-ын сэтгүүлч илчлэв

Тэд үүнийхээ төлөө талибан, Бен Ладенаас шан авдаг байсан бололтой

Монгол туургатан нэгдэхийн эсрэг үзэлтнүүд ширүүн эсэргүүцэл үзүүлж байгаа ч, Хазарын Дайкүнди (Нили) хотынхны Улаанбаатартай ахан дүү болж, хоёр түмний хооронд анхны албан ёсны харилцаа тогтоох гэсэн ажил урагшилсаар байна.
Ах дүү болох шийдвэрээ албан ёсоор Дайкүндийн удирдлага нэгэнт гаргажээ. Урьд нь зүгээр санал санаачилга яваад байсан юм. Энэ зуны их ойн наадмаар Дайкүндийн эрхэм зочид биечлэн ирж, санал онолоо ажил хэрэг болгох гэнэ.
Тэд ах дүү хот болох дэлхийн стандартын дагуу бичиг баримтаа бэлтгэж буй аж. Дайкүндийн санаачилгыг дэлхийн хазарчууд дэмжиж буй юм байна. Ахан дүүс болсноор ямар харилцан ач тустай байхыг яруу тодоор бичиж бэлтгэж буй гэнэ шүү. Манай хотын удирдлага ах дүү болох асуудлыг юуны өмнө ашгийн талаас нь харж шийдвэрлэдэг шиг билээ. Тэр ашгийн тухайд ч, Дайкүндийнхэн төсөлдөө тусгана. Маш нарийн, тодорхой төлөвлөгөөг зэхэж буй аж.

Монгол морьтой тэмцэгчдийг дарах гэж, харь морьтой тусгай ангийнхныг яаран бэлтгэж байна

1. "УИХ бол эргүү төлөгнүүд"

Улс төрийн сонирхолтой үйл явдлууд өрнөж, нийгмийн нөхцөл байдал өөрчлөгдсөөр байхад, улс төр гэж юу болохыг ч мэддэггүй, хов жив, хор, хулгай луйвар гэж төсөөлдөг дарга нар бодот үнэлэлт дүгнэлт өгч чадахгүй, бахь байдгаараа хөнөөлт бодлогоо үргэлжлүүлсээр л байна. МАХН-ыг шинэчлэн байгуулах ОИХ дээр нэг төлөөлөгч “УИХ бол хөдөөгийн ямар ч багийн хурлаас чадамж муутай, эмчилгээ тэжээлийн цэгийн эргүү төлөгнүүд цугласан газар” гэж хэлсэн нь үнэний хувьтай. Ард түмэн нам засгийг ингэж л үнэлж байна. Ерөөсөө харийн дарангуйлагчид бусад улсыг колоничлохдоо дуулгавартай гүйцэтгэгчийн орон тоонд тухайн улсын хамгийн өргөн цар хүрээтэй, шалгарсан тэнэг мунхгуудыг тавьдаг.
Гэвч ямарваа нэг ард түмэн бүхлээрээ удирдагчид шигээ ухаан муутай болох үзэгдэл байдаггүй бололтой. Ард түмэн баатруудаа төрүүлж, баатрууд нь ард түмнээ авардаг.

Соронзон хүн

шог үгүүллэг

Зургаан настай хорват хүү Иван Стоилькович 25 кг мэталл биет биедээ наалдуулах чадвартай гэнэ. 70 нас шүргэж яваа Малайзын Лью 20 мэтрийн цаана байсан машиныг биедээ мөн соронздоод наалдуулчдаг. Хамгийн гол нь тэд чинь биедээ халбага сэрээ, индүү, тараншааны таг магхан наасан төдийд л баяжцарах юм гээч.
Уг нь над шиг Зүүн Азийн томоохон цөмийн физикчийн хувьд соронзон-хүн болох нь алга хөрвүүлэхээс ч амархан байхгүй юу даа. Ийм амархан хөлжих бэлжих нүх бэлээхэн байж байхад, яах гэж физикийн хүрээлэнгийн нүхэнд хорин жил бүгэв ээ гэж өөрийгөө зүхэв.
Цөм гэдэг бол угаасаа хамгийн жижигхэн хөөрхөн соронз юм. Ингээд бодоод үзэхүл хорвоо ертөнц, оршихуй, туйлын зорилго гэгчид нь бүгд - соронз гэсэн философийн номлол дороо урган гарч ирж, “улам ядуу гуйлгачин болох нь дутаа юу чи” гэж өөрийгөө хатуу донгодон зэмлэж байж, тархины үйл ажиллагаагаа тоормослов. Тэгээд индүкц миндүкцээр жаахан оролдсон шиг суутал дүн хийгээд л соронзжуулалт эхлэв шүү.

Монголын бөөгийн шашин тэр аяараа шарлатан гэх залилангийн гэмт хэрэг болжээ

Хараал хийх, хийлгэх нь эрүүгийн гэмт хэрэг юм

1. Хамбуудын ч зодоон нүдээн, хулгай луйвар, амрагийн явдал гаарсан

Бүх юм нь хямарч буй Монголын маань шашин нь ч хямарч байна. Ямар сайндаа Далай лам Монгол дахь шарын шашны байдлыг хамгийн муу муухайн жишээ болгож ярьсан байхав. Гол зарчмынх нь нэг болох винайн ёс буюу эр эмийн явдлыг тэвчих ёсонг баримтлагч хувраг гэвэл ганц Чойжамц хамба л юм гэх шив.
Эд мөнгө булаалдан хомхойрсноос болоод хамгийн том толгой лам нар маань хэмх нүдэлдчихээд, энэ ч намайг бэртээсэн, тэр харин хоолой боосны ором нь байж байна гэж шуугиулцгаасан. Хоёр хамба бие биений хулгайч луйварчинг гайхаж, тал бүрээс нь баталж нотолж хэвлэлээр тулалдсаныг сана. Улс төрийн бузар булайд бүр хутгалдаж гүйцээд, тэрнийг ч улс төрийн аллагаар тонилгох гэв, тэрийг бол бүр тонилгочихсон гэх. Хамгийн их соён гэгээрүүлэгч гэгдээд байгаа, бараг төрийн их балам болоод буй нэгэн, нууц амрагийн хэрэгт хутгалдчихаад “залуу хүнд тэр зэргийн юм байлгүй яах вэ” гээд жишим ч үгүй суух. Ийм байдалд орсон шашнаас сайн бус, муу л үр гардаг гэнэ…

Япончууд Монголын хаяанд хамаг еврейчүүдийг нүүлгэж ирүүлэх гэж байв

Монголыг 3, Манж-Гог 23 улс зөвшөөрсөн байв

БНМАУ-ын хөрш асан Манж-Го улсыг Япон, Сальвадор, Ватикан, Итали, Испани, Герман, Унгар, Словак, Румын, Болгар, Финланд, Таиланд, Хорват, Доминикан, ЗХУ, Вишийн Франц, Ван Зинвэйн Хятад гээд тухайн үеийн 80 улсаас 23 нь зөвшөөрч байжээ. Харин Монголыг ЗХУ, Тува, Түвд гурав л зөвшөөрсөн байв.
Тэр үеийн НҮБ буюу Үндэстний Лиг Манж-гог зөвшөөрөхөөс татгалзахад Япон дургүйцэн тус байгууллагаас гарч байжээ.
1932.3.9-нд тусгаар тогтносон Манж-гогийн нийслэл нь Синкин (одоогийн Чанчунь) байв. Манжийг Японы Квантуны арми парламенттай зохицолгүйгээр, хаанаас л зөвшөөрөл авсны үндсэн дээр бие даан эзэлж шуугиан тарьж байв.

Гуйлга

Наргиа

Бид Гуйлгачингийн дээд сургуулийг төгсгөв. Сална гэж байхгүй, нэг ширээнд ч тохой нийлүүлэн сууж, хонхны баяр дээр ч хамтдаа, дараа нь ч мөн адил явсан хоёр доо.
Тун харамсалтай нь ажлын байр олдож өгдөггүй. Гурван сая найраа буюу 22 мянган доллар сугалаагаар хожчихоод гуйлгачинд өгчихсөн Нигэрийн Розмали Обиакор гэдэг хүүхнийг хайж, найраа хийх гээд Африк орлоо нэмэргүй.
Хүн амьдарч болно гэж шуугиулаад байгаа, шинээр нээгдсэн Глизэ ч билүү, Ализэ ч билүү гараг дээр очлоо, тэгсэн чинь хүн амьдарч болдоггүй гараг юм гээч. “Гуйлга бол нийгмийн тустай хөдөлмөрөөс зайлсхийх гэсэн, паразитизмын хэлбэр!” гээд биднийг хөөчихлөө. Ирэх очихын 1000 жил зарцуулж, хайран цагаа үрэв.

Манай сонины ажилтан МЗЭ-ийн шагнал хүртэв




 Манай редакцийн ажилтан, сэтгүүлч Ч.Мөнхбаяр МЗЭ-ийн шагнал хүртлээ. Үндэсний бөхөөр бол “улсын зааны энтэй” гэгддэг энэ нэр хүндтэй шагналын батламж дээр нь “Монгол Омен” зэрэг шилдэг бүтээл туурвисан учир олгов гэжээ.
-“Монгол Омен” бол 2007 онд хэвлүүлсэн роман минь юм. Монголд тогтсон харгис дэглэмийн шүүмжилсэн роман.
Би шагналд дэвшихдээ, Монголын шог хошин, зөгнөлт зохиолын үндэсний төвөөс “Нисдэг баавгай” хэмээх, шог хошин зохиолын түүврээрээ дэвших шиг болсон. Бас л өнөөгийн болдоггүй засаг төрийг шүүмжилсэн ном доо.

Saturday, June 18, 2011

Өвөр Монгол ахан дүүсээ дэмжсэн жагсаал ахин УБ-т боллоо

Жагсагчид Өвөр Монгол дахь харгислал, 
хэлмэгдүүлэлтийг зогсоохыг шаардав

Өнөөдөр, 6.18-нд, БНХАУ-ын ЭСЯ-ны дэргэд “Эсгий туургатан төв” ТББ-ын Монгол үндэстнээ, хилийн чанадын элэг нэгт ахан дүүсээ гэсэн сэтгэлтэй залуусын үүсгэл санаачилга, зохион байгуулалтаар “Өвөр Монголд эрх чөлөө!” сэдэвт эсэргүүцлийн жагсаал цуглаан боллоо. Жагсаалд тус байгууллагынхан төдийгүй, уриалга зарыг нь дуулсан хүмүүс Дархан хотоос ч ирж оролцсон юм.



Э.Одбаяр

Жагсагчид чөлөөт индэр ажиллуулан үзэл бодлоо илэрхийлж, сонирхох хөлхөх зорчигчдод ухуулан таниулж, жолооч нарыг сигналдуулж, цаашдын үйл ажиллагааныхаа талаар хэлэлцэж байлаа. Төрийн төлөөлөгчид:  БНХАУ-ын элчингийн дэргэд хэзээ ч жагсаж болохгүй гэсэн санааг илэрхийлж, жагсагчид: бусад бүх оронд болдог атал яагаад гагцхүү манайд болдоггүй юм бэ, манайд тусгаар тогтносон, ардчилсан улсад байдаг эрх чөлөө байх ёсгүй юу гэгчилэн мэтгэлцэж байлаа.

Tuesday, June 14, 2011

Хазарт Монгол чигтэй хувьсгалт хөдөлгөөн үүслээ!

Дайкүнди хотынхон УБ-тай ах дүү хот болох хүсэлтэй байна!

Өдгөө, монгол туургатны нэгдэн нягтрах явц зүй ёсоороо эрчимжиж байна. Үүнийг хэн ч зогсоож чадахгүй, жам бол жам.
Хазарчууд ч ойртон дөтөлсөөр. Үүний нэгэн жишээ нь, Афганистаны Дайкүнди хотынхон Улаанбаатар хоттой ахан дүү болохыг хүсч буй юм байна.
Дайкүнди (Нили) бол адил нэрт мужийн төв юм. Урузган мужаас салгаж (хазаруудыг тархай бутархай болгох бодлогын үр дүн), 2004.3.28-нд байгуулсан муж. Дайкүнди муж 400 гаруй мянган хүн амтай, 86% нь хазар, 8.5% нь пушту. Афганистаны яг төвд оршино, Гизаб, Нили, Аштарлай, Кажран, Хэдир, Кити, Мирамор, Сангитахт, Шахристан зэрэг раёнтой. Удирдлагад нь Монголд элэгтэй хүмүүс сонгогдон гарч ирсэн аж.

Өвөр монгол залуус Хятадын 38-р армитай тулалдаж, нэг удаа ялжээ

Харгислалаас дайжин, Монгол улсад дагаар орох хүсэлтэй маш олон өвөр монголчууд буй болжээ

Өвөр Монголын ард түмний эрэлхэг тэмцэл үргэлжилсээр. Байгаль орчныг сүйтгэн цөлмөж, уугуул хүн зоныг амьдрах аргагүй болгож буйг эсэргүүцэн зам хаах, заргалдах, шүүмжлэх, эвсэн нэгдэж, холбоо дугуйлан байгуулах, жагсах цуглах зэрэг тэмцэл эртнээс өрнөж ирсэн юм билээ. Зөвхөн экологитой холбоотойгоор бус, хүний эрх, үндэстний дарлал, соёл боловсрол гээд бүхий шаардлагатай асуудлаар тэмцсээр ирсэн түүхтэй.
5.13-нд Баруун Үзэмчин хошуунд, тэмцэгч малчин Мэргэн, түүнтэй бараг зэрэгцээд Авга хошуунд бас нэгэн тэмцэгч залуу зориудын аллагад өртөж, хүнд даацын машинд дайруулан амь насаа алдсанаас хойш Баруун Үзэмчинд малчид, Шилийн хотод сурагчид, Шулуун хөх хошууны сурагчид, малчид тусдаа, Зүүн үзэмчин хошууны сурагчид, Хөвөөт шар хошуу, Хөх хотынхон гээд цөөнгүй удаа жагссан юм билээ. Улаанхад, Жирэм, Ордос, Эрээн хотынхон ч жагсаж тэмцэнэ гэж байсан, санасандаа хүрээ биз дээ. Одоо ч тэдний тэмцэл үргэлжилсэн хэвээр.

Харийн олборлогчид Монголыг газар хөдлөлийн өндөр идэвхтэй орон болгожээ

Газар хөдлөлөөс эмээсэн дарга нар 
харш дороо ган хуягт бункер бариулжээ

1. Богд хааны ордон таван баллын газар хөдлөлтөд 
доргиж, нуpax болов, дараагийнх нь?

Байсхийгээд л газар хөдлөлийн нөхцөл байдал асар өндөр болов гэх мэт буух мөр, буцах эзэнгүй "золбин" мэдээлэл гарч ирж, ард иргэдийг түгшээх юм. Хэн, ямар зорилгоор түгээж буй нь тодорхойгүй, хариуцах этгээдгүй. Хэрэв хүн зоноо аврая хэмээсэн бол тал бүрийн бодитой үйл ажиллагаа явуулж шийдэмгий алхам хиймээр юм.
Улиастайд V цахилгаан станц барих гэтэл, ТЭЗҮ-г  нь газар хөдлөлийн (сэйсмо) аюулаас шалтгаалан гаргах боломжгүйд хүрсэн гэнэ. Энэ шалтгаанаас болж УБ-т барилга барих (оршин суух) нь техникийн хувьд хориотой юм байна шүү дээ!
Сая, төрийн арван хэдэн том байгууллага нэгдэж, газар хөдлөлийн гамшгаас сэргийлэх үндэсний зөвлөл байгууллаа. Сэтгэгдэл төрүүлж байгаа биз. Гэхдээ аюул мэдрэгдсэн гэх 2004 оноос хойш долоон жилийн дараа дөнгөж шав тавигдлаа. Газар хөдлөлийн аюултай ерөнхийлөгч маань харин олон жилийн турш тэмцэж байгаа (нууцаар ажиллаж байсан шиг билээ) бөгөөд, одоо ч их дуу гарган тэмцэж буй. Сураг сонсвоос, төрийн байгууллагууд маань, төрийн өндөрлөгүүдийн тусгай албан ёсны ивээлд л багтаж чадахгүй бол үндсэн үүргээ гүйцэтгэх ямар ч боломжгүй болсон юм гэнэ шүү. Ашигт малтмалынхан хяналтын асуудлыг хүчрэхээ байгаад лицэнз олголтыг хязгаарлахаар шийдвэрлэсэн нь огт хэрэгжиж өгдөггүй, Ерөнхийлөгчийн ивээлд орж нэрийг нь гаргаж байж л түр ч атугай хэрэгжүүлж амсхийгээд ахиад л нөгөө дааж давшгүй зовлондоо унав гэнэ.

Газар хөдлөлтөөс аваръя гэсэн гадаадынхныг ЗГ маань огт мөнгө байхгүй гээд хөөж явуулдаг

Аюулыг зайлуулахын оронд, бүх зүйлийг хэмжсэн дүр үзүүлж, асар их хөрөнгийг үрэн таран хийж байна

Гадаадад, Монголд Армагэддон (ертөнцийн мөхөл) болно гээд бичээд эхэлсэн үзэгдэнэ. “Монголын Армагэддоныг оросуудаас америкчууд булаав” гэсэн, ОХУ-ын хэвлэл дээр гарсан нийтлэлийг уншлаа. “Эрхүүгийн газрын хэвлийн хүрээлэн Улаанбаатарын газар хөдлөлийн аюулыг таслан зогсоож чадах аргачлалыг боловсруулсан. Энд 1000 жилийн өмнө асар хүчтэй газар хөдлөлт болсны үлдэгдэл хагархайнууд илэрсэн. Тэр хагарлуудад сейсмо идэвхжил байгаа нь 1000 жилийн өмнөх аймшиг давтагдахыг анхааруулсан үечлэл буйг харуулж байна. Гүнд олон тооны бага доргилтууд үүсгэж, хүчийг нь сарниулж замхруулах, ус юүлж энергийг задалж тараах аргыг хослуулан хэрэглэх гэж байв. Гэвч Монголын ЗГ манайхны ажлыг санхүүжүүлэхээс татгалзав. Америкчууд өөрийн санхүүжилттэйгээ ирсэн ч, зөвхөн зарим хэмжилтийг хийв. АНУ, Япон зэрэг улсууд өдгөө ус юүлэх аргыг л хэрэглэж байна. ОХУ сейсмо аюултай тэмцэх технологоор дэлхийд тасархай түрүүлж буй. Энэ салбарт судалгаа сайтай гэх Япон ч биднээс суралцаж байна. Өнөөдөр далайд юм уу, их гүнд голомттой сейсмо асуудлыг судлахад хүндрэлтэй, урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ авах боломж нэлээд хязгаарлагдмал байгаа. Өнгөн хөрсөнд шинж тэмдэг илэрсэн, хэмжилт хийж болох сейсмо голомтыг бол мэргэжилтнүүд унтрааж чадах болсон” гэсэн утгатай зүйлс бичжээ. Яагаад энэ бүхнийг гадаадын хэвлэлээс л мэдэж байна вэ, бид?

Дэлхийн хамгийн том газарзүйн нийгэмлэг Монголын талаар юу ч мэдэхгүйгээ зарлав

1. Амэрикчууд “Монгол бол амьдрах аргагүй, 
үхлийн бүс” гэх утгатай кино хийв


АНУ-ын, “Оскар”-т зургаан удаа нэр дэвшсэн, “Трүмэний шоу” гэх киногоороо ихэд алдаршсан, нэрт найруулагч Питэр Уирийн “The Way Back” гэдэг шинэ киног үзлээ. Нэлээд хэсгийнх нь үйл явдал Монголд өрнөдөг бололтой тул, ихэд сонирхолтой байх болов уу ч гэж санаж байв. Эд Харрис, Колин Фаррэлл, Жим Стёржэсс, Саёрс Ронан гээд янз бүрийн төвшний ч гэлээ, одод тоглосныг ч хэлэх үү.
1939 онд, ган бат найрамдалтай, ах дүү улс гэгдэж асан III Рэйх, ЗХУ хоёр дэлхийн II дайныг хамтран эхлүүлж, Польшийг хоёр талаас нь хуваан эзэлсэн. Түүхийн туршид байнга эвдрэлцэн байлдаж асандаа, ялангуяа 1920 онд хиар цохиулсандаа хорсч, өс өвөрлөж явдаг Москвагийнхан ер нь польшуудыг устгачихъя л гэж санасан байгаа юм.
Киноны тухайд гэвэл Польшийн армийн олзлогдсон албан хаагч Радомир Равич Эрхүү мужийн хойд хязгаар дахь хорих лагериас польш, югослав, орос, амэрик нөхдийн хамт оргож, хойд туйлын уур амьсгалт тайга, элсэн цөл, Хималайн нурууг давж байж, Энэтхэгт хүрч эрх чөлөөтэй золгож буй тухай үгүүлдэг.

Бен Ладен монголчуудыг хүйс тэмтэрч явсан ч монголчууд түүнийг хайрладаг

Хөөрхий Бен Ладеныг маань алчихлаа, хөсрий Америк сөнөтүгэй гэх хүн алхам тутамд тохиолдох нь нөгөөх алдартай, массын психоз буюу нийтийн сэтгэцийн өөрчлөлт гээч буй за. Нийгэм хямрах тусам хүн ардын оюун санаа хямарч, бүхнийг эсрэгээр сэтгэж, хийж, хий төсөөлөлд автах шизофрэни, айшгүйгээс айх фоби, хийрхэх мания, өөртөө хэт төвлөрөх аутизм гэх өвчнүүдэд баглуулан солиорч дэмийрэн явдаг бүлгээ. Тэрхүү хүмүүст мэдээлэл их хүрэх тусам л халгаатай. Тийм ч учраас, сэхээтэн гэж өөрийгөө цоллогч, мэдээллийг эгэл ардаас хумсын чинээ ахиу авагч этгээдүүд гол төлөв массын психоз тусчихаад маанагтаж явах нь тохиолдоно. Тэр нь бас гоц халдвартай.
Бен Ладен бол монголчууд бидэнд байтугай, ер хэнд ч ач тус үгүй, гай хорлол л авчрах нэгэн байсан билээ. Баян эцгийн балайртлаа эрхэлсэн өв залгамжлагч тэрбээр Саудын Арабдаа багтахгүй болтлоо сагсалзаж: “Манай улс бол Америктай нөхөрлөдөг мангуу тэнэгийн туйл тул мөхтүгэй, үхтүгэй. Саудын Араб гээч улс байх үндэс ч үгүй. Алив лал ах дүү нар минь аугаа Лал гэдэг ганц л улс байгуулъя” гэсээр, бас ч үгүй зорилгоо биелүүлэх арми мармирхуу байгуулж яваад илчлэгдэж, эх орноосоо урвасан гэх ялд унаад байхад нь эцэг тэрбумтан нь аварсан. Ингээд улсын харъяатаасаа хасагдаж, хилийн чанадад хөөгдсөн түүхтэй.

Хүннүг булаалддаг улсуудад ерөнхийлөгч маань хуваагаад өгчихье гэж шийдэв

Мүний шашныхан Монголын төрийн наадмыг хийдэг, Монголыг удирддаг, захирдаг болов

1. Монголчууд солонгосуудаас үүсэв үү

Монгол улсын социалист бүтээн байгуулалт, ашигт малтмал, түүхий эд, үнэт дурсгал гээд л биет баялгийг бүгдийг гадагш хог шороо хэмээн гаргаж дууссан буюу, дуусгах гэж буй. Биет бус баялгийг ч ихээр гаргаж ирэв. Оюунлиг хүмүүс маань ихээр гарав (үлдсэн нь дарагдав, булагдав), тиймээс одоо төр байх ёстой газар ч хулгайч, мэдлэг чадвар байх ёстой газар ч хулгайч, соёл шинжлэх ухаан байх ёстой газар ч хулгайч л байж байдаг болж.
Сүүлийн үед түүх соёлоо худалдах ашиг хонжоотой бизнэс гарч ирж дээ. Авах эрэлт хэрэгцээ ч гадаадад өндөр буй. Бидэнд үхэл л үлдэх нь ээ. Монгол үхэл биш, мулгуу үхэл шүү.
Солонгос гэдэг улсад манайхан бүх л юмаа өглөө, бизнэс, уул уурхай, шашны орон зай, ажиллах хүч, эхнэр хүүхэн, сэкс-боол… Саяхан 99 жилээр хамгийн үржил шимтэй нутгаа түрээслүүлж, Баруун Солонгос улс байгуулж болохоор болгов. Урьдын Хонконг шиг л, Монгол дахь Солонгосын эзэмшил буй боллоо шүү дээ, өөрөөр юу гэж ч нэрлэх арга үгүй. Хойд Солонгост нь дүрвэгчдийг нь авах (1000 орчим дүрвэгч авсан), баллистик пуужингийн эд анги гэхчлэн нууц импортоо тээвэрлэх коридор гаргаж өгөх, буцалтгүй шууд тусламж илгээх гээд л, бүхий хэрэгцээ, гачигдлыг нь харж үзээд, ард түмнээ анхаарахаасаа илүү л бөөцийлж байгаа. Хариуд нь таэквондогийн хар бүсхэнээр шагнуулчихаад, хэвлэл мэдээллээр сурталчлуулж, хөөрцөглөн сүйд болж байх.

Хүн анх Монголд үүссэнийг нотлох олдвор илрэв

5.4 м өндөр, аварга хүн ч байжээ

1. Ердөө нэг мэтр өндөртэй хүмүүс Явад амьдарч байжээ

Хүн австралопитэк, питэкантроп гэсэн шатуудыг дамжаад хомо сапиэнс буюу кроманён болчихсийм гэж дунд сургуульд заадаг байж билээ. Расизм, нацизм, колониализм, шовинизм, национализм зэрэг хүн төрөлхтний хорт үзэгдлүүдийг арилгахын тулд тэргүүний эрдэмтэд буюу улс төрчдийн зохиосон онол юм гэнэ билээ шүү, базарваань. Африкаас хүн төрөлхтөн гаралтай гэх нь худал, олон зүйл хүн байсан гэдэгт итгэх цаг нэгэнт ирсэн шиг.
Дэлхийн цаг агаар гэологийн хүчин зүйлээс болж хуурайшихад, ойн бүрхэвч арилж, задгай тал хээр ноёлжээ. Тэгэхэд австралопитэк, парантроп, кэниантроп, сахэлантроп зэрэг эртний хүмүүс (хүн дүрст бич, хоминид, примат ч гэнэ) үүсч дээ. Австралопитэк гэхэд л дотроо афарэнсис, африканус, амамэнсис, бахрэлгазали, сэдиба гэж хуваагдана. Парантроп нь этиопиаус, робустус, боисэй гээд зүйлүүдтэй. Эдгээр нь гаднаас нь харахад хоёр хөл дээрээ явдгаараа л сармагчдаас ялгарна. Гэхдээ мэргэжилтэд олон ялгааг олдог.

Жижиг боов

хошин үгүүллэг

Хурган дарга Нямаа хурга адил можго можго алхалсаар ажил дээрээ заларч, цагаан бүртгүүлэх гэтэл, жижүүр өөрийг нь хараад хийгээр дүүрч тэсрэхнүү гэлтэй сонин болсноо түсхийтэл инээд алдчив.
-За, чи чинь хаанаас ямар маяг сурчив?
-Зүгээр ээ хө даргаа, хэ хэ.
-Хэ хэ гэдэг чинь юу гэсэн үгэв? Ингэж зүгээр байдаг юм уу.
-Юу л даа, хааяахан л хар аяндаа хөхрөөд байдаг болчихлоо. Гэхдээ ажил үүргээ гүйцэтгэхэд саадгүй л дээ.
-Харин хамгийн их саадтай юм биш үү. Асуудлыг чинь боловсон хүчинтэй хэлэлцэнэ.
-Тэг ээ тэг, хэ хэ…
Энэ лав галзуурсан бололтой гээд салахын түүс болж өрөө рүүгээ хурдлахад таарсан бүхэн ард нь хэ хэ гээд байх шиг. Ер нь хэ хэ өдөр боллоо л доо. Хүүхнүүд нудралцаад, жиг жуг хийлцээд, эрчүүд мушилзаад…

Цагаантны удирдагч Колчак амраг бүсгүй Аннатайгаа Монголд ирэх гэж байв

Гайхамшигтай хайр сэтгэл байдаг гэдэгт итгэхгүй хүмүүн тохиолддог. Тэгвэл гайхамшигтай хайр сэтгэл амьдралд тохиолддог амой.
Тэр бол Оросын цагаантны хөдөлгөөний удирдагч Колчакт дурласан, Анна Тимирёва бүсгүйн хайр юм.
Анна (1893-1975) бүсгүй язгууртан гаралтай, зураач, яруу найрагч. 1911 онд буюу 18 настайдаа мөн язгууртан гаралтай, өөрөөс нь 18-аар ах Сергей Тимирёв (1875-1932) гэдэг офицертой ханилан суужээ. Тэрбээр халамжит нөхрийн хайранд умбан, аз жаргалтай л амьдарч байв.
1915 онд нөхрийнх нь дарга Александр Колчак (1874-1920)-тай дотно танилцжээ. А.Колчак бол Хойд туйлыг судлах домогт аяллуудад оролцсон, Орос-Японы дайнд баатарласан, дэлхийн I дайнд ч баатар гавъяа байгуулж яваа нэгэн байв. Анна Александр хоёр Оросын талд орсон Османы түркүүдийн удам, сайнаар яривал садан төрөл улс байв. Үүнийг мэдэлцсэн нь дотносох эхийг тавьжээ.

Төгс муу залуу

Хошин үгүүллэг

Энхээ нэгэн хөөрхөн бүсгүйтэй танилцсан юм. Нэрийг нь Үжин гэнэ. Өөрөөс нь олон дүү, торомгор нүд, хүүхдэрхүү царай, бараг өдөр болгон өөрчилж байдаг үс гэзэг, адтай ааш араншин гээд л янзтай янзтай. Яг л нэг хаврын гоё өдөр шиг. Тийм л өдөр хамт салхилж явсан чинь Үжнээ нь:
-Чи ер нь хэр танхай вэ? гэж цоглог гэгч асуудаг юм байна.
-Эрүүлжүүлэхэд орсноос өөр зөрчил гаргаж яваагүй хүн юуных нь танхай байхавдээ гэчихсэн чинь цог нь арай буурав бололтой. Тэгснээ:
-Чи чинь архи уудаг юм уу? гээд л часхийв. Мөн ч сэргэлэн охин шүү. Гялалзаад л байх нь тэр.
-Өө, би саваагүйтээд хэтрүүлчихдэг байсан тал бий. Одоо бол амсахаа ч байсан. “Авдар авдраар уухгүйгээс хойш архийг яах гэж амсав даа хө” гэж мөн ч үнэн үг шүү, хэ хэ.

К.Рэзайи: Хазарууд Их Монгол улсыг байгуулалцсан

Хазарууд “Монголчууд бол бидний эцэг” гэдэг гэнэ

Эцэг дээдэс, элгэн садныхаа Монгол улсыг эрхэмлэн дээдлэх сэтгэлийг тээсээр нийслэл хотод маань зочлон ирсэн, хазар түмний элч төлөөлөгч Казэм А. Рэзайитай хөөрөлдлөө. Уулзалтад Монголд сурч буй хазар оюутан, Hazaras in Mongolia сайтын Аббас Даяар оролцов. The Mongols сайтын Алхана Болд ах тэр хоёр энэ хүмүүнтэй уулзахад тусалсан юм.

-Монгол туургаа мэдэрсэн хазар хүмүүстэй уулзахдаа би ямагт баяртай байдаг. Алс холоос ахан дүү түмнүүдийн үйлсэд хувь нэмрээ оруулах гэж ирсэн танд ихэд талархаж байна. Та зочны хувьд өөрийгөө танилцуулна уу?
-Намайг Казэм Рэзайи гэдэг. Азэрбайжаны Баку хотод архитэктурын мэргэжил эзэмшсэн, АНУ-д бизнэс эрхэлдэг, тус улсын харъяат. Монгол - Хазарын учрыг эртнээс сонирхож, Монгол бол бидний өвөг дээдсийн эрхэм орон гэдэг итгэл үнэмшилтэй болсон. Чингээд алс холоос зорьж эрмэлзэн ирэхэд минь төрөлх дотно уур амьсгал намайг угтлаа.

Монголын ардчилсан социалист хүүхдийн холбоо-3

фэлетон

1
Монголын ардчилсан социалист хүүхдийн холбооны (МАСХХ) дуусдаггүй хурал дундралгүй явагдсаар. Яаж дуусгахыг мэдэх хүн ч алга байв.
МАСХХ-ны тэргүүн Цай.Бөхган: Таминь ээ, энэ замарсан хурлаа зайлуулж далдруулмаар байнаа. Яаж дуусгах вэ? Яаж вэ? Яаж?
40-р төлөөлөгч (цаашид т. гэх): Дээрээс зааварчилгаа ирэхгүй байгаамбол соосогны хүүхэд би юугаан мэдэх вэ? Атийсан чувганцууд болтлоо хуралдчаал авсандаа орж, нэг ясаан амраахаас даа (гэтэл 11-р т. модон морио уначихсан, тоос татуулан давхисаар орж ирэв).
11-р т.: Биднийг энд дүнхүү дүнхүү юм ярьж суухад залуучуудын байгууллагын гөлөгнүүд мань хамуудаа бүр тааг мартциймбайнштээ!
1-р т.: Чи наад морь зорьтойгоо, хөлийг нь ч арчуулхгуй орж ирээд байхдаа яадын. Морь гэдэг чинь баас шээс л гэсэн үгэм байхчүүлээ, эм хүнийг хүндэлж сураач!

Монголын ардчилсан социалист хүүхдийн холбоо-2

фэлетон

Монголын ардчилсан социалист хүүхдийн холбооны (МАСХХ) их хурал үргэлжилсээр л.
МАСХХ-ны дарга Цай.Бөхган: МАСХХ мандтугай! (гэж чангаар хашхирахад унтсан төлөөлөгчид сэрэв. 3-р төлөөлөгч (цаашид т. гэх) архин угжнаасаа хөхсөнөө, эргэн унтав)
1-р т. (суниан): Ёоё, баахан банди нартай ганцаараа унтцан байншт.
19-р т.: Хөөе, чи бүгдэнтэй нь унтачлаа гээл ёолоодайхым. Надтай унтаагүйштээ.
1-р т.: Эрчүүд та нар дандаа л бүсэлхээс доогуур юм бодож байхын. Бүсэлхээс дээгүүр юм бодож бай л даа.
13-р т.: Жа, тэгьяа тэгий, хи хи.
9-р т.: Ингээд дөмөгхөн хошгироод сэрээчих хүнийг даргаараа тавих чинь хэрэгтэй л юм байна.
Манайх чинь улаан хамгаалагч хунвэйбиний байгууллага гэгдэж нэр хүнд нь унаад, нэг хэсэг дарга болох хүн ч олдохгүй байсан. Ж.Мөнхбаяр, С.Ням-Оч нарыг дарга бол гэхэд бараг ум хумгүй зугтаагаа биз дээ. Урьдын Ганбалт шиг нударга чангатай баагий л атгануу гэхээс, бусад нь атгана гэвэл нармайгаа нээлгээд дуусах юм чинь.

Монголын ардчилсан социалист хүүхдийн холбоо

Наргиа

Монголын ардчилсан социалист хүүхдийн холбооны их хурал Сүнжин Грандад болов. Холбооны гишүүд Луи Вюттоноос авсан костюм, пампэрс, угж, сансрын нисэгчийн хувцас зэргээр гангаран, зарим нь үг хэлэгсдийг хөмсөг зангидан, элгээ эвхэн анхааралтай сонсч байсан бол, зарим нь тоглоомын танхимд очиж нойтон элсээр Вэнэрагийн баримал урлаж, казинодож, “Death Space” тоглож, хуалж, у-шу-гийн сургууль хийж байв. Холбооны дарга, дунд ангийн сурагч Цай.Бөхган:
-“Цөөн хүнтэй Монгол орон баялгийн асар их нөөцтэй атлаа ядуурал ихтэй байгаа нь эмгэнэл юм. Сонгогчид үүнийг “ажил хийвэл ам тосдоно” гэсэн маш энгийн гаргалгаагаар илэрхийлдэг. Бид ухаж биш, ургуулж хөгжинө. Оюутолгой, Тавантолгой биш, сонгогч толгой, биш ээ монгол толгой Монгол улсыг хөгжүүлнэ. 2.7 сая сонгогч толгой, сонгогчдын толгой биднийг хөгжүүлнэ” гэхчлэн, муу уншдаг тул түгдчин илтгэнэ.

Өвөр монголчууд германы фашист формтойгоор тулалдаж асан

Хятадын арми Гитлерийн цэргийн форм, 
зэвсэглэлтэй байсан

1933 онд Гитлер төрийн эрхийг авч, Түмэн наст Рейхийн үе эхлэв. Дэлхийн II дайнаас хойш ганцаардсан Германд түүхий эдийн эх үүсвэр тун ч их дутагдаж байлаа. Тиймээс ашигт малтмалын их нөөцтэй Хятад руу хараа сунгажээ.
Хятад тэр үед тархай бутархай, удирдагч нь гэх Чан Кай Шигийн нөлөө тогтворгүй, Японд Манжуурыг алдаад байв. Гэхдээ л Германд, манайд аж үйлдвэр хөгжүүл, зэвсгийн үйлдвэрлэл, армийн шинэчлэлийг зохион байгуул гэх саналыг тавьжээ. Герман ч Хятадыг Зөвлөлттэй үзэлцүүлэх санаа өвөрлөж, саналыг хүлээж авав.
Хятад дахь германы бизнесчид HAPRO гэх том нэгтгэлийг байгууллаа. 1935 онд генерал Фалькенхаузен ирж, Герман-Хятадын найрамдлыг удирдах болов. Энэ найрамдал маш өргөн хүрээтэй байлаа.

Чехийн монголчуудын улс байгуулагдав гэж мэдээлэгдэв

Монголчууд Чехийг колоничилж байна гэж 
түгшүүрийн харанга дэлдэв

Чех бол маш фашист үзэлтэй улсуудын нэг юм. Тиймээс тэнд 20 мянга орчим монголчууд очсон нь их эмзэглүүлсэн.
Бүр монголчууд манайд өөрийн гэсэн улсаа байгуулав гэж сүржигнэх болжээ. Чехийн нутгийг монголчууд колоничилж байна гэж түгшүүрийн харанга дэлдэх болсоон. Интернетэд буй нэгэн материалаас нь толилуулъя.
“Чехийн Монгол улс” гэх уг материалд, ЧМУ 2009 онд байгуулагдсан, хүн ам 20 мянга гаруй, бүгд найрамдах засаглалтай, улсын хэл-монгол, төрийн тэргүүн Лувсанчойгийн Оюунзул гэжээ. ЧМУ-ын далбаа, сүлд гээд зургууд тавьсан байна. Мөн ЧМУ дахь монголчуудын аж төрлөөс бичжээ.
Бусад улсынхан гадныханд ийм эмзэг ханддаг байна. Гэтэл манайхан хаа сайгүй чайна-таун, Дорнодод солонгос колони бий болж байхад япончуудын төлөө л санаа зовж суух.
 
Чехийн Монгол Улсын (ЧМУ) далбаа. 

БНХАУ-ын жүдогийн шигшээд дөрвөн монгол бөх байдаг

Үндэс гэдэг бөх нь дэлхийн аварга болох 
ирээдүйтэй гэгддэг

БНХАУ-ын жүдогийн шигшээд дөрвөн ч монгол бөх байдаг ажээ.
Хамгийн авъяаслаг нь эмэгтэй 48 кг-ын Үндэс (Wu Shugen гэж хятадаар бичдэг). 1987 онд Өвөр Монголд төрсөн тэр Парисын гран-при тэмцээн, Гуанжоугийн Азийн тоглолтын аварга юм. Тэрбээр Японы бөх, дэлхийн дархан аваргыг яаж, Азийн тоглолтод түрүүлсэн агаад, дэлхийд түрүүлэх бөх гэгддэг.


 Алмас

ОХУ Хятадтай байлдах гэж манайд нууц зэвсгүүдээ байрлуулав уу?

Монгол улс цэрэг зэвсгийн идэвхжилтэй болсныг дэлхий нийтээр анзаарч байна. Ашигт малтмалаас болоод энэ дэлхий чинь манайхыг дүрлийтлээ ширтээд л байдаг болчихсон шүү дээ.
Хүүхдийн цэргийн сургуультай болов. Олон генерал нэмэгдэв. Оросоос худалдаж болон бэлэглэлээр багагүй зэвсэг авах болов. Орос ч манайхыг цэрэг зэвсгийн хувьд хүчирхэгжүүлэхийг их анхаарч, хамтын хээрийн сургуулиа сэргээсэн.
Юу болоод байна вэ. Гадаадын ажиглагчид энэ нь Хятадын экспанстай холбоотой гэж таамаглаж байна. Хятад Орос хоёр наанаа найзууд гэгдэвч, цаанаа дайсагнаж байдаг (Гитлер Сталин хоёрын хуурамч нөхөрлөл мэт).
Хятад Оросын хил дагуу зэвсэгт хүчээ эрчимтэй бөөгнүүлэх болжээ. Орост яаж ч мэдэх сая сая хятад цагаач буй бөгөөд тэд 5-р цуваа болж, гол төмөр замыг хэдэн газар дэлбэлэхэд л Орос хоёр хуваагдан таслагдаж, шууд ялагдах аж. Алс Дорнод, Зүүн Сибирь нь хүн ам багатай, цэргийн хүч муу, дэд бүтэцгүй бөгөөд, тийшээ хангалттай цэрэг зэвсэг татаж аваачиж амжилгүй цохиулна. Хоёр улсын хил бүрэн тогтоогдоогүй буюу демаркацигүй.

“7.1-ний гавъяаны одон” буй болгох дөхөж байна

Цагдаагийн байгууллага МАН шиг 
ард түмнээсээ уучлалт гуйх ёстой

1. Шатаж үхсэн хүн өөрийгөө хутгалаад, хаалгаа түгжээд, гүн согтов

Миний сэргийлэх намайг хамгаална гэх үг байв аа. Юутай үнэн билээ л гэж бодож санаж явсан цаг буй. Энэ хэдэн цагдаагийн ачаар л аливаа бусармаг гэмт хэрэгтнүүдээс айх зүйлгүй, амар жимэр суудаг биз дээ, бид гээд л тэднийг өмгөөлж хамгаална. “Эрийн муу-цагдаа” гэх хүн ч тохиолддог л байсан хэрэг л дээ.
Өдгөө тэр мэт үгийн давтамж буурах бус, харин нэмэгдсээр. Яагаад тэр вэ? Шалтгааныг нь холоос хайх хэрэггүй санагдана…
Өнөөдөр байсхийгээд л хохирсон хэлмэгдсэн гэх цагдаа нарын хурал цуглаан болж, нэхэх шаардах мөнгө төгрөгнийх нь хэмжээ нэмэгдсээр. Тэд яагаад бэртэж гэмтчихэв? Хулхи хужаа хогийн новшийн хуяг дуулгаар “гийгүүлсэн” хулгайч луйварчин дарга сайд нарын сонгуулийн булхайг л хамгаалж, ард түмэнтэйгээ байлдаж байгаад тэр шүү дээ.

Фашист байжээ, хө...

Хитлэрийг монголчууд хүндэтгэж явах учиртай

Үндэсний мэдрэмж гэдэг, юугаар ч хааж хорьж болшгүй, өөрөө гараад ирдэг эд юм билээ. Хар нялхаасаа л би зөвлөлтийн колоничлолыг жигшин зэвүүцэж, тэднийг хиар цохин хашрааж асан Хитлэрийн Гэрманыг талархан сайшааж явав.
1985 онд Ялалтын 40 жилийн ой гэж болдгийм. Тэгэхэд би фашистуудтай холбоотой зураг хөрөг, ялалт амжилтынх нь талаархи мэдээллийг цуглуулж, ТВ-ээр гэрманы дайчид, өрлөг жанжныг таашаан үзэж харж байгаад, гэрийнхэндээ зэмлүүлсэн удаатай. Гэвч тархинд маань фашист үзэл нэгэнт бүрэлдэн тогтжээ.
Монголынхоо Хасын дурсгалыг сонирхлоо. 1921 оны Ардын хувьсгалын баатрууд, МАН маань хасыг дээдэлж явсныг Хувьсгалын мүзэйд үзэж харлаа. Хаа сайгүй л фашизмыг өмгөөлж, Хасыг сурталчлан ярьж явдаг нэгэн болов. Ирээдүйд Цагаан хастай Монголын танкууд ялгуусан давшилт хийж, Бүх Монголоо чөлөөлж байгаа адал явдлыг зөгнөн зохиож, балчир дүү нартаа үгүүлнэ.

Ар Өвөр Монгол ахан дүүсийн хамтарсан жагсаал (УБ, 2011.5.29)

Энэ нэгэн сайхан өдөр Ар Өвөр Монголын ахан дүүс 100-200 хүн эв санаа нэгдэн цуглаж, нэгэн зорилгын дор жагссан билээ. Өдгөө, жагсаалын нэгэн зохион байгуулагчид эрүү үүсгэж, Ар Өвөр Монголд тэмцэгчдийг дарах адил ажиллагаа явагдаж байгаа нь харамсалтай л байна.

Өвөр Монгол сайтуудаас авсан зургууд:



Нэгэн өдөр (2011.4.19)

"Гал үндэстэн" хөдөлгөөний тэмцлийг дэмжихээр Талбай дээр очиж, эдгээр зургуудыг дарав. Хүмүүст яриа хийв, найз нөхөдтэйгээ уулзав, гар гэмтэлтэй байсан учир олигтой тэмцэж ч чадсангүй дээ.



2011.1.8-нд болсон "Хадаад эрх чөлөө" жагсаалаас



Sunday, May 29, 2011

Улаанбаатарт, Өвөр Монголын тэмцэгчдийг дэмжих жагсаал боллоо

2011.5.29-нд нийслэл хотноо, Өвөр Монголын тэмцэгчдийг дэмжсэн ард олны жагсаал боллоо. Ар Өвөр Монголчуудын хамтран хийсэн энэ жагсаалыг зохион байгуулахад "Хөх Монгол" бүлгэм, Монголын эрх чөлөө, холбооны нам, Өвөр Монголын ардын нам голлох үүрэг гүйцэтгэв. Жагсаалд үндэсний үзлийн байгууллагууд, иргэний хөдөлгөөний төлөөллүүдээс гадна, хувь хүмүүс нийлсэн 100 гаруй хүн эв санаагаа нэгтгэн оролцов.
МУИС-БНХАУ-ын ЭСЯ-Сүхбаатарын талбай гэсэн чиглэлээр явагдсан жагсаалын гол арга хэмжээ нь ЭСЯ-ны дэргэдэх цуглаан байв.

Thursday, May 26, 2011

Өвөр монголчуудаа дэмжицгээе, өвөр монголчууд шиг тэмцэцгээе!

1
Дэлхий даяар Өвөр Монголын талаар шуугиж байна. "Хятадад, Түвд, Уйгурын явдлаас хойш тохиолдоогүй хэмжээний үндэсний эсэргүүцэл өрнөлөө!", "Өвөр Монголд сүүлийн 30 жилд үзэгдээгүй тэмцэл хөдөлгөөн гарлаа!" гээд л.
Өмнөд нутгийн ахан дүүс маань зүсэн зүйлийн зовлон бэрхшээлийг үзсээр ирсэн юм. Үндэстний, улс төрийн, үгийн гээд бүх төрлийн эрх чөлөө тэнд байхгүй. Улс орон нь хужаагаар дүүрч, тэдний бүрэн мэдэлд орж, монгол хүн эх нутагтаа 2-р сортын хүн болж, хавчигдан хяхагдсан. Эрүүл соргог бэлчээр нутгийг нь урилгагүй "зочид" булааж, уул уурхай, хорт үйлдвэр, газар тариалангаар эзлэн түрэмгийлж, малаа хариулах нутаггүй болгосон. Амьдрах аргагүйдэн хотод орж ирсэн монголчуудад ажил, боломж олддоггүй. Эрслэн эсэргүүцвээс, харгислал тамлал угтана. Монгол үндэстнийг систэмтэйгээр мөхөөх, устгах ажиллагаа тэнд явагдаж буй. Дээрх бүх нөхцөл байдлууд тусгаар тогтносон Монгол улсад маань цөм бүрэлдсэн байгаа нь давхар давхар эмгэнэл юм даа. Ар, Өвөр Монгол адилхан болжээ.

Wednesday, April 13, 2011

"Пурам" зэрэг компанид ямар ч ял хүлээлгэхгүй, Ц.Мөнхбаяр нарын эх орончдыг шоронд хийх гэж байна

Монголд ууланд бүгж тэмцдэг сайн эрчүүд ч гарах төлөвтэй

"Онги гол" хөдөлгөөний Ц.Мөнхбаяр, Б.Төмөрбаатар, С.Самбуу-Ёндон, "Хүдэр гол" хөдөлгөөний Д.Баяраа нарыг бусдын эд хөрөнгийг сүйтгэсэн хэргээр яллах гэж байна. Монголын үндэсний, эх оронч үзэлтнүүд шоронд ороод дуусах нь ээ, та минь.
Нэг рүү нь харь залууг илгээж, охиныг нь эзэмдэнэ, эзэмшинэ гэхчилэн өдөөн хатгуулан, нөгөөг нь өвчтэй байхад согтуу хулигаанаар архи нэхэн агсамнуулсан, нэгийнх нь эхнэрийг харь өвгөнөөр эргүүлгэсэн зэргээс болж хүн амины хэрэг гарч, залуу нь цаазлуулсан, ах хоёр нь олон жилээр таслагдсан эмгэнэлтэй явдал байна. Өөр асуудлаар хоригдсон хэлмэгдсэн тохиол ч буй. Өчүүхэн намайг хүртэл эш татсан төдийд хүнд хэрэгт унагах
гэж оролдож, хөл бэртэнгитэй хэвтэрт байхад нааш цааш явуулан чирэгдүүлж, заавал шоронд суулгана гэж заналхийлж байсаан...

Зодог шуудаггүй барилдуул!

наргиа

Баяр наадмын тухай хуулийг шинэчлэх асуудал ид хэлэлцэгдэж байв.
-Наадам бол хүн төрөлхтний эсрэг гэмт хэрэг, эмэгтэйчүүдийг ялгаварлан гадуурхагч харгис бурангуй апартэид, аппарат! Эмэгтэйчүүдийг барилдуулдаггүй, бөхийн дэвжээн дээр явуулдаггүй, морь бөхөд хүргүүлдэггүй, ойртуулдаггүй, юу юу болоод байгаамбэ, энэ чинь! Бүр Элбэгээ ерөнхийлөгчийн зөвлөх Сосормаа энэ бүхнийг эсэргүүцэж, наадам үзэхгүй, тэмдэглэхгүй гэсэн шүү дээ. Сосормаагүй наадам гэж яаж байж болохиймбэ.
-7.1-нд хүний эрх зөрчигдөөгүй гэж мэдэгдэж, олны нүдийг орой дээр нь гаргаж байсан тэр нөхөр хэдийдээ тэгж хүний эрхийг хайрладаг болчоов!
-Солиор чи, 7.1-ний бизнэс хийдэг чинь тэндээ л байдгийм байгаавз, Эрийн гурван наадмыг Эр эмийн наадам болгохоос нааш санаа амрахгүй, ясаа цайтал тэмцэнэ дээ.

Дунд хуруу

хошин үгүүллэг

Сайхнаа босс гэнэтхэн орь дуу болон огло үсэрч, охиноосоо жаахан амрагаа орноосоо зулбан зугтахад хүргэсэн нь, дунд хуруу нь дундаршгүй их өвчинд живснийх байлаа. Бусад эд эрхтэн нь эрүүл саруулын учир Евагийн костюмтай дуучин бүсгүйг барьж авч, өөрийг нь хувцаслахыг тушаав. Торгон дээр хөлбөрч, тосон дээр өнхрөхөөс бусдаар тоотой хэдэн насаа өнгөрөөхгүй гэж санасан поп-од, ингээд эрэмдэг зэрэмдэг хөгшнийг асарч, энэ биеийг барах уу гэж бодохоос л гол нь горойж, гомдол нь бөөмнөнө.
Уг нь Сайхнаа Хонконг руу нисч, хятад боссууддаа тайлан тавьж, гэрээ үзэглэх учиртайсан. Гэтэл, өвчиндөө ярвайж буйг нь, өөрсдийг нь үзээд ярвайв гэж луухаан нар дотуур тамирлах тул юутай ч атугай “Ёндоо” хэмээх бутан эмнэлэг бараадав. Эзэд нь бутан болохоос, эмч нар нь будаа болохыг үзээд улам хуруу нь янгинав. Монгол эмч нар гэсэн үг л дээ. Үг дуугүй л дунд хуруугаа гозойлговол, сайдын хамаатан сайргар хүүхэн:

1911 оны Их хувьсгалын үйл хэргийг үргэлжлүүлцгээе!

Ирж буй 100 жилийн ой бол - бүх монгол үндэстэн тусгаар тогтнож, нэгдэн нийлсний ой билээ. Тиймээс их ойн хамгийн гол утга агуулга нь гагцхүү Хамаг Монгол үндэстэн ахин нэгдэж нягтрахад л орших учиртай. Их ойн жинхэнэ ач холбогдол, мөн чанарт төр засаг, ард түмний бодлогыг нийцүүлэхийн тулд үндэсний үзэлт нөхөд маань дараахь санал санаачилга, төсөл төлөвлөгөөнүүдийг дэвшүүлэн багтаасан “Хөх ном”-ыг төрийн өндөрлөгүүдэд өргөн барих нь зүйтэй гэж бодогдоно.

Оймс нөхөх төв

Шог үгүүллэг

Өглөө ажилдаа гарсан Өлзийгийн тархинаас, авгайнх нь авчирсан “Гүр” сэтгүүл ерөөс үл гарна. Зөвхөн дарга, босс, тэдний үр хүүхэд, ач гуч, өвөө эмээг магтан бичдэг сэтгүүл юмсанж. Тэд нь тэгээд баян гэж яана! Нэг залуухан хүүхэн 780 мянган доллараар байр худалдан авсан, эрдэнэсийн чулууны цуглуулга нь сая гаруй доллар, мөн тийм мөнгөөр люкс хаус бариулж буй, алтан онгоцны үнэтэй шиншилла-гийн арьсан дээлтэй… Юу шиншилчихээрээ ингэж баяждаг байнаа!
Долларын тэрбумтан төрлөө л гэнэ. Туршлага судлах гэхлээр, эсвэл ашигт малтмалтай холбоотой ажил эрхэлдэггүй, эсвэл юу ч эрхэлдэггүй байх юм.
Яаж? Энэ л асуулт түүнийг эхнэртэйгээ тар тур хийхэд хүргэсээн. Иргэний хөдөлгөөний тэмцэгч юм уу, зохиолч болох гэдэг бол ядуурах хамгийн сайн арга баймаар. Тэд ч баян байх юм!
Гэтэл Өлзий цоорхой оймстой л тууж явах. Аз болоход ч гэх үү, гай болоход ч гэх үү? “Оймс нөхөх төв” гэх хаяг үзэгдлээ. Сонирхоод шагайвал:

Монголчууд Ромын папыг баллах дөхсөн нь

Одоогоос 20-оод жилийн өмнө асбестийн тухай шуугисан билээ. Барилгад өргөнөөр хэрэглэдэг асбест хэмээх материал рак өвчин үүсгэгч нэгэн эх булаг гэдгийг өрнөдийн мэргэжилтнүүд судалж мэдсэн. Өөрсдөө мэдээд зогсолгүй өргөн олонд таниулсан. Тэр дороо л барууны улсуудад асбестан хучлагуудыг хуу татан,орлох материалаар солих кампанит ажил өрнөсөн юм. АНУ-д бүр түүнийг хуулах ажилчид олдсонгүй. Шүүлтүүртэй баг, хамгаалалтын хувцсаар хангуулаад цагт 30 долларын хөлстэйгээр ажиллаад өгөөч гэхэд ажилгүй, сүйрч мөхөж байгаа гэгдэх Гаитийн дүрвэгчид хүртэл эрүүл мэндээ бодно хэмээн зугтаж байжээ. Аргаа бараад европын туршлагыг сонирхсоноор арай гэж асуудлаа шийдвэрлэж чадсан. Польш ажилчид аврал нь болжээ. Тооцоотой америкчууд хөөрхий зүдэрсэн, юм мэдэхгүй “соц”-уудыг хараад цагт 10 доллар гээд хэлчихсэн чинь ямар ч хамгаалалт нөмрөггүйгээр улаан гараараа урж хуулаад өгье гэх польш ажилчид дугаарлаад зогсож байна гэнэ. Польшуудаас гурав дахин бага хөлс авдаг (энэ нь орост авдгаас хавигүй их) хямд ажиллах хүчин болох  оросууд “бид бүр яахад ч бэлэн, хэдэн ч долларын хөлсийг голохгүй” хэмээн өрсөлдөж байсан боловч польшийн хөдөлмөр хангамжийн байгууллагууд асуудлыг өөрсдийнхөндөө ашигтайгаар шийдвэрлэжээ. Харин монгол ажилчид яасан гэж санана? Нэгэн инженер даамал бололтой хүмүүн “Асбест” гэж хэлэхийг минь огт ойлгосонгүйд гаран дээрээ бичээд харуулбал: